Nakon što su geološka istraživanja na području Lopara pred odbornicima 23.11.2023. godine na sjednici Skupštine opštine Lopare prezentirali predstavnici investitora, kompanije „Arkor“, a svoj stav građani ove opštine na Majevici, ekološki aktivisti i stručnjaci iz oblasti rudarstva i ekologije iznijeli 10.12.2023., na javnoj tribini pod nazivom “Uticaji rudarenja litijuma na životnu sredinu i zajednice”, o “Projektu Lopare” napokon se jasno ovog vikenda izjasnio i načelnik Lopara Rado Savić.
“Ovih dana, praktično od oktobra mjeseca pa do danas traje polemika oko litijuma i istraživanja koje je provedeno kao i o potencijalnoj eksploataciji.
Jasno je da su građani, uplašeni i uznemireni za zdravlje i životnu sredinu, nemaju povjerenja i negoduju na svakom koraku.
Pratio sam stanje i u početku bio stava da sve treba staviti na sto, zbog čega je stvorena lažna slika da sam za otvaranje rudnika.
Međutim, iz brojnih razloga:
– zato što javnost misli da je čekanje dokumentacije uvlačenje u nepovratan proces otvaranja rudnika,
– zato što nema takvog rudnika u okruženju,
– zato što nema u javnosti dostupnih dokumenata, te
– zato što je broj ljudi koji se protive ideji otvaranja rudnika sve veći i veći,
moja moralna obaveza je da budem uz svoj narod. Neka bude glas naroda obaveza vlasti!
Iz svega navedenog – nisam za otvaranje rudnika litijuma na Majevici!”
– stav je načelnika po ovom pitanju, koji je iznio putem svoje zvanične stranice na društvenim mrežama.
Njegovo oglašavanje je izazvalo pozitivne reakcije ne samo građana, već i ekoloških aktivista, koji su od starta, kada je portal Antikorupcija.info 25.09.2023. objelodanio informacije o istraživanjima i namjerama investitora, švajcarske kompanije “Arcor AG”, da posredstvom svoje ispostave u Laktašima “Arcore ulaganja” d.o.o. otvori i rudnik na području gdje su vršena geološka istraživanja, iskazivali protivljenje ovom projektu.
Uporedo sa zadovoljstvom ovakvim izjašnjavanjem načelnika, traju nagađanja šta je Savića opredjelilo za takav decidan stav, jer je on po ovom pitanju do sada bio prilično uzdržan.
“Nakon što se objelodani studija uticaja na životnu sredinu, kako i na koji način će se to raditi, kao lokalna zajednica mi ćemo donijeti o svemu svoj stav, a mislim da ovo geološko istraživanje koje je provedeno nije nanijelo štetu ekosistemu ovdje na području naše opštine”, iznio je svoj stav načelnik opštine Rado Savić i na Javnoj tribini u organizaciji bijeljinskog ekološkog udruženja “Eko Put” prije desetak dana.
Prema jednima, to je učinio iz razloga što je nedefinisan dosadašnji stav u redovima Srpske demokratske stranke, čiji je Savić član, doveo do negodovanja, pa je prošle nedjelje odbornik u SO Lopare advokat Milanko Tošić vratio mandat SDS-u zbog nezadovoljstva dešavanjima u toj opštini vezanim za otvaranje rudnika litijuma.
“Ne želim da budem dio niti jedne političke stranke u vremenu koje slijedi. Na priču o litijumu mora da se stavi tačka odmah i da se da do znanja svima da je o izgradnji rudnika suludo i raspravljati. Svaka priča o eventualnom referendumu kao i studijama izvodljivosti ili ekonomskoj opravdanosti je obmana, paravan kojim bi se prikrila istina i označio početak projekta, koji znači kraj za moju opštinu i moje sugrađane. Sudbina Lopara neće i ne može biti određena od strane potplaćenih stručnjaka i korporacija, naručenih studija, čiji je jedini cilj sticanje što većeg profita uz minimalna ulaganja” izjavio je Tošić u obrazloženju svog poteza vraćanja mandata.
Takođe, nije isključeno da je na promjenu njegovog, do sada uglavnom neopredjeljenog stava, uticalo i to što je sjednica republičkog Glavnog odbora SDS-a proteklog vikenda zakazana upravo u Loparama, te se pred njegovo održavanje Savić i oglasio da nije za otvaranje rudnika.
Inače, kompanijom koja je vršila istraživanja i namjerava svoje prisustvo u BiH nastaviti otvaranjem rudnika litijuma, magnezijuma, kalijuma i drugih ruda, bavili su se i ekološki aktivisti, koji od početka objelodanjivanja informacija o istraživanjima prate situaciju.
“Sjedište Arcor AG d.o.o je u Švicarskoj, u gradu Zugu, u ulici Štajnhausštrase (Steinhausstrase). Grad Zug je malo mjesto, sa ukupno 24.000 stanovnika, a u njemu je registrovano ukupno 12.000 ofšor kompanija koje imaju sumnjiva poslovanja, i preko kojih se, uglavnom, pere prljavi novac. Dakle, na svako domaćinstvo u Zugu otpada jedna fiktivna firma. Da je Arcor d.o.o. jedna od tih firmi, govore podaci njenog poslovanja u posljednje tri godine, koje je negativno” kaže na ovu temu predsjednik UG “Budimo se ljudi” Borislav Đurković.
Organizator nedavno održane javne tribine u Loparama, Snežana Jagodić Vujić, predsjednica ekološkog udruženja “Eko Put” iz Bijeljine, kaže da bi aktivnosti u vezi sa ovom temom trebala preuzeti prije par dana formirana lokalna ekološka organizacija.
„Istraživanja su završena, šteta je već napravljena. Trebalo bi uzeti uzorke vode i slično pa da se vidi da li je već došlo do zagađenja i ako jeste koliko je štete učinjeno. Prostor na Majevici koji bi bio ugrožen štetnim posljedicama iskopavanja litija predstavlja skoro pola Bosne i Hercegovine. Kada je riječ o nastavku radova, vidjet ćemo da li će to ići kako su već zamislili, obzirom da nije u pitanju samo općina Lopare, nego popriličan broj opština i gradova – Bijeljina, Ugljevik, Brčko, Tuzla, Teočak, Čelić, Sapna. Sve te opštine nalaze se otprilike u krugu 50 kilometara” – stav je Snežane Jagodić Vujić, predsjednice udruženja “Eko Put”, koje je članica EKO mreže BiH.
