Kantonalna vlast, u skladu sa zakonom, želi da čuje mišljenje građana prije nego usvoji Izmjene i dopune prostornog plana. I ovo bi bila jedna sasvim normalna situacija o kojoj mediji čak ne bi ni izvještavali, jer stara pravila novinarstva nalažu – nije vijest da je pas ujeo čovjeka već da je čovjek ujeo psa. Međutim…
U SBK je u januaru donesena odluka o organiziranju i provođenju javne rasprave o Nacrtu izmjene i dopune Prostornog plana SBK/KSB 2005.–2025. Dokumenta koji ne bi bio toliko značajan da se njime ne predviđa izgradnja još 38 mini hidroelektrana, iako je Predstavnički dom Federalnog parlamenta prošle godine usvojio Deklaraciju o zaštiti rijeka i izglasao zaključak o potpunoj zabrani gradnje malih hidroelektrana na cijeloj teritoriji FBiH. No, izgleda da odluke Federalnog parlamenta ne znače previše vlastima Srednjobosankog kantona koji ima najviše do sada izgrađenih mini hidroelektrana – čak 36.
Odlukom je definisano da su opštine dužne u roku od 90 dana od dostave materijala da organizuju Javnu raspravu, gdje će građani iskazati svoje stavove i mišljenja na temu Nacrta izmjena i dopuna prostornog plana SBK, te, da opštinska vijeća, na osnovu javne rasprave i primjedbi i komentara koje im građani upute, dostave svoje mišljenje na temu Nacrta izmjena i dopuna prostornog plana SBK nadležnom kantonalnom ministarstvu.
Lejla Salkić iz Ministarstva prostornog uređenja, graditeljstva, zaštite okoliša, povratka i stambenih poslova SBK nam je ranije u telefonskom razgovoru rekla da Javna rasprava traje od 21. januara do 30. aprila, te da je i taj rok produžen jer po zakonu ova procedura treba da traje 2 mjeseca.
No, 30. april je prošao, a od ukupno 12 opština na teritoriji tog kantona vijećnici samo 5 njih su dali svoje mišljenje i proslijedili ga nadležnom kantonalnom ministarstvu.
Opštinska vijeća u Vitezu, Fojnici i Kiseljak su stali na stranu građana i glasali protiv izgradnje novih mini hidroelektrana, Opštinsko vijeće u Kreševu je glasalo za izgradnju mHE ali samo pod uslovom da je investitor JKP Kostajnica odnosno Opština Kreševo (što isto otvara brojna pitanja) a vijećnici Opštinskog vijeća u Jajcu, iako Vijeće nije konstituisano, su Ministarstvu proslijedili svoj stav, odnosno jednoglasno protivljenje izgradnji mHE u njihovoj opštini, da bi ga Ministarstvo imalo u vidu pri donošenju konačne odluke.
S druge strane, Opštinsko vijeće Novi Travnik tek 6. maja, dakle, nakon isteka formalnog roka, raspravlja o ovoj temi. A u ostalim opštinama, po ovom pitanju, vlada oportunistički muk. Računajući, valjda, da su građani zaboravni, te, da se neće ni sjetiti da postoji rok za izjašnjavanje, opštinska vijeća iz 7 opština SBK se nisu izjasnila o nacrtu izmjene i dopune pomenutog prostornog plana, i na taj način se, formalno, nisu usprotivili mišljenju i željama građana ali nisu ni stali u njihovu zaštitu. Naprotiv. Jer, neizjašnjavanje podrazumijeva saglasnost sa ponuđenim nacrtom izmjena i dopuna prostornog plana.
Međutim, danas nam iz Ministarstva prostornog uređenja, graditeljstva, zaštite okoliša, povratka i stambenih poslova SBK kažu da je formalno istekao rok za dostavu mišljenja opštinskih vijeća opština u SBK, ali da oni „i dalje nisu povukli liniju“, odnosno da još uvijek čekaju da se sva opštinska vijeća izjasne o ovom pitanju, ne navodeći, pri tome, novi rok. Dakle, ipak će se opštinska vijeća, kad tad, morati izjasniti na čijoj su stranu u vezi sa temom mini hidroelektrana.
Očito je da Ministarstvo ne želi na sebe preuzeti odgovornost i negativnu energiju javnosti koja se protivi daljem devastiranju prirodnih bogatstava, zarad profita malobrojnih investitora i s njima povezanih pojedinaca iz vlasti. Te insistira na jasnom stavu lokalnih vlasti.
Ili se radi o dodatnom „kupovanju vremena“ za investitore, sličnom nedavoj odluci Predstavničkog doma Federalnog parlamenta da novi Zakon o dopunama Zakona o električnoj energiji u FBiH, kojim je trebalo biti obustavljeno dalje izdavanje energetskih dozvola za male hidroelektrane, ne razmatra po hitnom postupku, nego u redovnoj proceduri, sa potpuno neizvjesnim rokom trajanja i konačnim rezultatom.
