Tokom protekle dvije decenije u svijetu je ubijeno više 1.700 novinara – što bi bilo u prosjeku 80 godišnje, pokazala je uporedna analiza Reportera bez granica (RSF) objavljena na kraju 2022. godine.
Decenije između 2003. i 2022. godine su bile posebno smrtonosne, saopšteno je iz organizacije, sa sjedištem u Parizu, koja promoviše medijska prava.
“Iza tih cifara su lica, ličnosti, talenat i posvećenost onih koji su životom platili prikupljanje informacija, potragu za istinom i strast za novinarostvom”, poručio je generalni sekretar RSF-a Kristof Deloar.
Irak i Sirija su bile najopasnije za novinare. U tim zemljama je proteklih 20 godina ubijeno 578 novinara, ili više od trećine od ukupnog broja u svijetu, navodi RSF.
Slijede Meksiko (125 ubijenih novinara), Filipini(107), Pakistan (93), Avganistan (81) i Somalija (78).
Najgore godine
“Najmračnije godine” bile su 2012. i 2013., “uglavnom zbog rata u Siriji”. Tokom 2012. godine ubijena su 144 novinara, a godinu kasnije 142, navodi se u izvještaju.
Uslijedio je “postepeni pad i zatim istorijski niske cifre od 2019. godine nadalje”.
Međutim, broj žrtava se ponovo povećao 2022. godine, dijelom i zbog rata u Ukrajini. Ove godine je do sada ubijeno 58 novinara, u odnosu na 51 prošle godine.
Od početka ruske invazije, u Ukrajini je stradalo osam novinara. U toj zemlji je prethodnih 19 godina poginulo 12 medijskih radnika. Ukrajina je trenutno najopasnija evropska zemlja za medije, nakon same Rusije, gdje je 25 novinara ubijeno protekle dvije decenije.
“Od kako je Vladimir Putin preuzeo vlast, u Rusiji su zabilježeni sistemski napadi na slobodu medija – uključujući i smrtonosne – kao što je RSF više puta izvijestio. To obuhvata i ubistvo Ane Politkovskaje 7. oktobra 2006. godine”, navela je ta organizacija.
Opasno i izvan ratnih zona
U drugim djelovima Evrope, Turska je treća na spisku najopasnijih zemalja, a posle nje slijedi Francuska “zbog masakra u satiričom časopisu Šarli Ebdo u Parizu 2015. godine”.
Novinari su u najvećoj opasnosti u područjima gdje se vode oružani sukobi.
Međutim, kako navode Reporteri bez granica, “zemlje gdje zvanično nema rata nisu neophodno bezbjedne za novinare i neke od njih su pri vrhu spiska onih gdje je bilo ubistava”.
“U stvari, više novinara je ubijeno u mirnim nego u ratnim zonama tokom protekle dvije decenije, u većini slučajeva zato što su istraživali organizovani kriminal i korupciju”.
U Južnoj i Sjevernoj Americi je ubijena gotovo polovina novinara, mnogi u Meksiku, Brazilu, Kolumbiji i Hondurasu”.
“Amerika je ovih dana očigledno najopasniji kontinent za medije”, zaključuje RSF.
