Neprofitnim organizacijama iz budžeta Brčko distrikta u protekloj godini dodijeljeno je 8,84 miliona KM, ukupno je budžetom planirano devet miliona KM, a pred kraj godine rebalansom je ta stavka povećana na 11,29 miliona maraka.

Tekući grantovi neprofitnim organizacijama bili su podijeljeni na devet davalaca, pri čemu su dva odjeljenja i skupština Brčko distrikta raspolagali sa 84,7 odsto tekućih grantova neprofitnim organizacijama. Do 31. decembra dodijeljeno je 78,3 odsto planiranih tekućih grantova neprofitnim organizacijama.

Najviše tekućih grantova dodijeljeno je sportskim klubovima i udruženjima i vjerskim zajednicama, a među favorizovanim neprofitnim organizacijama bili su političke partije i udruženja kulture, oboljelih i proistekla iz rata. Tekuće grantove iz budžeta Brčko distrikta dobilo je manje od polovine neprofitnih organizacija. Na osnovu javnih poziva dodijeljeno je znatno manje tekućih grantova od zakonom predviđenih 44 odsto.

Na osnovu svega može se utvrditi da je dodjela tekućih grantova neprofitnim organizacijama u 2020. godini bila nepromijenjena, nedovoljno transparentna, zakašnjela, nepotpuna i diskriminativna prema većini neprofitnih organizacija, nalazi su izvještaja neformalne grupe građana okupljena oko inicijative „Za transparentno finansiranje neprofitnih organizacija iz budžeta Brčko distrikta“.

Odnosno, da je dodjela tekućih grantova neprofitnim organizacijama u prošloj vršena na način kako je to rađeno i prethodnih godina, bez javnih poziva za 70 odsto dodijeljenih tekućih grantova i dovoljnih kriterijuma, favorizovanjem određenih neprofitnih organizacija i pristrasnim postupanjem po zahtjevima neprofitnih organizacija.

„Zabrinjavajuće je da je nastavljena praksa po kojoj su kao neprofitne organizacije vođene i političke partije, koje kao parlamentarne koriste tekuće grantove preko svojih poslaničkih klubova u Skupštini Brčko distrikta. Odjeljenje za zdravstvo dodijelilo je sav planirani tekući grant, odjeljenje za javnu bezbjednost i odjeljenje za prostorno uređenje dodijelili su preko 90% planiranog tekućeg granta, skupština i gradonačelnik dodijelili su preko 80% planiranog tekućeg granta i odjeljenje za privredni razvoj, sport i kulturu dodijelilo je oko 2/3 planiranog tekućeg granta, dok dva odjeljenja nisu dodijelila neprofitnim organizacijama manje tekuće grantove sa kojim su raspolagala. U drugoj polovini decembra 2020. godine dodijeljeno je preko 50% planiranih tekućih grantova, što predstavlja ozbiljan problem, s obzirom da zakašnjela dodjela utiče na neizvjesnost, nepredvidivost i nemogućnost planiranja rada i finansiranja neprofitnih organizacija“, izjava je Momira Dejanovića, koji je radio na izradi izvještaja, a početkom godine i kreirao Metodologiju za praćenje dodjele sredstava neprofitnim organizacija iz budžeta Brčko distrikta.

Skupština Brčko distrikta dodijelila je u 2020. godini 88,6% planiranih tekućih grantova, a ova sredstva dobile su 93 neprofitne organizacije, među kojim su 44 sportska kluba i udruženja. Vjerske zajednice dobile su 78,9% tekućih grantova sa kojim je raspolagala skupština.

Od gradonačelnika Brčko distrikta tekuće grantove dobilo je 87 neprofitnih organizacija, kojima je dodijeljeno 84,1% planiranog tekućeg granta sa kojima je raspolagao gradonačelnik.

Odjeljenje za stručne i administrativne poslove dodijelilo je 80,3 odsto planiranog tekućeg granta neprofitnim organizacijama za 2020. godinu. Mjesne zajednice dobile su 36,4 odsto, 20 nacionalnih ratnih udruženja 25,6 odsto, 11 udruženja oboljelih od raznih bolesti 11,6 odsto, 14 omladinskih udruženja 8,0 odsto 7 udruženja žena 4,7 odsto i 35 ostalih udruženja 13,6 odsto, od čega je više od polovine udruženja iz oblasti sporta, kulture i humanitarnog rada.

Od svih subjekata, registrovanih kao neprofitne organizacije najviše su iz brčanskog budžeta imali sporstki klubovi i udruženja 2,3 miliona KM, vjerske organizacije su dobile 1,88 miliona KM,  zatim mjesne zajednice 834 hiljade KM, udruženja iz oblasti kulture 753 hiljada KM, ratna udruženja 668,  ostale neprofitne organizacije 758 hiljada KM.

„Među favorizovanim neprofitnim organizacija koja su redovno dobijala budžetske tekuće grantove su političke partije, ratna udruženja, crveni krst, udruženja oboljelih, udruženja kulture i poslovna, strukovna i sindikalna udruženja. Samo  deset odsto ili manje tekućih grantova ostaje za većinu nefavorizovanih neprofitnih organizacija, od kojih većina ne koristi ili rijetko koristi ova sredstva. Da se ništa ne mijenja u raspodjeli tekućih grantova, najvećim korisnicima tekućih grantova i politici favorizovanja određenih neprofitnih organizacija, pokazuju podaci iz analize dodijeljenih grantova iz budžeta Brčko distrikta i, poređenja radi, za 2014. godinu“ – zaključak je Dejanovića.

Podsjećamo, prošle godine na području Brčko distrikta formirana je Grupa sastavljena od predstavnika neprofitnih organizacija sa ciljem da doprinese transparentnoj i pravednoj, na preciznim kriterijima zasnovanoj, raspodjeli i trošenju sredstava za neprofitne organizacije iz budžeta Brčko distrikta, zaustavi praksu zloupotreba i koruptivnog ponašanja u ovom kontekstu i omogući da se raspoloživim sredstvima ostvari stimulisanje rada organizacija od kojih će građani Distrikta imati najviše koristi.