Crna Gora drugi dan tuguje za žrtvama masakra na Cetinju u kome je ubijeno dvanaest osoba, uključujući i dvoje djece. U petak su održani protesti, a zasijedalo je i Vijeće za nacionalnu bezbjednost.

Premijer Milojko Spajić najavio je nakon sjednice vijeća donošenje novog zakona o oružju, koji će prespitati postojeće dozvole za legalno oružje i propisati drakonske kazne za posjedovanje i nošenje nelegalnog.

On je najavio da će ljudi koji imaju dozvole za oružje imati rok do 1. januara 2026. da prođu rigorozne psihološke i bezbjednosne provjere, kako bi obnovili svoje dozvole.

“Što se tiče nelegalnog oružja, tu je situacija još gora… Postojeća kampanja ‘Poštuj život vrati oružje’ biće oročena na dva mjeseca Ukoliko ljudi koji posjeduju nelegalno oružje vrate ga u tom roku, proći će bez zakonskih posljedica”, rekao je Spajić.

Premijer je naveo da će za sve koji ne vrate nelegalno oružje u predviđenom roku uslijediti “drakonske kazne” i da će oni završiti u zatvoru.

“Neće biti milosti za te ljude”, rekao je Spajić.

Spajić se takođe založio za zabranu privatnih streljačkih društava i državnu kontrolu u toj oblasti, navodeći da se pojedine sportsko-streljačke organizacije često koriste za regrutovanje članova organizovanih kriminalnih grupa.

“Nismo ludi da im dajemo mjesta gdje dogovaraju nabavku ilegalnog oružja”, rekao je crnogorski premijer.

Zahvaljujući se policijskim službenicima na obavljenom poslu na Cetinju, Spajić je naveo da u policiji postoji problem brojnosti, jer je u prethodne dvije godine penzionisano preko 1.000 policajaca.

Policija je posle masakra na Cetinju kritikovana zbog, kako se smatra, spore reakcije.

Spajić je odbacio spekulacije da svađa koja je prethodila masovnom ubistvu na Cetinju ima religijsku ili etničku pozadinu, navodeći da je stvar “isključivo zdravstvene prirode”.

Nije želio direktno da odgovori na pitanje novinara hoće li tražiti ostavku ministra unutrašnjih poslova Danila Šaranovića, najavljujući da će biti više rekonstrukcija vlade do kraja njenog mandata, te da će rad ministara biti preispitivan.

“Svi koji se bave zahtjevnim političkim poslovima treba da osjećaju neku vrstu moralne odgovornosti za sve što se dešava“, rekao je Spajić odgovarajući na pitanje hoće li tražiti ostavku Šaranovića.

“Gdje ste bili 1. januara?”

U Podgorici su u četvrtak veče održani protesti, na kojem su učesnici zatražili smjenu čelnika sistema bezbjednosti koje krive za lošu reakciju tokom masovnog ubistva na Cetinju.

Nakon poziva na društvenim mrežama, više od 200 građana okupilo se u 17 sati ispred zgrade vlade. Na protestu koji je počeo sa dvanaest minuta tišine, okupljeni su po jakoj kiši negodovali protiv čelnika policije i aktuelnih vlasti, uzvikujući “Ubice, ubice”, “Ruke su vam krvave”, kao i imena ubijenih dječaka sa Cetinja, Jovana i Vukana Vuletića.

Policija je blokirala prilaze zgradi Vlade, a okupljeni su odvojeni od ulaza koji obezbjeđuje dvadesetak pripadnika policije zaštitnom ogradom na koju je stavljeno dvanaest ruža.

U jednom trenutku veća grupa policajaca izašla je pred okupljene, da bi se nakon njihovog burnog negodovanja i povika “gdje ste bili 1. januara”, povukli iza zgrade.

“Ovaj ambis, sunovrat u kome se mi nalazimo, neće spriječiti ničija ostavka. Mnogo su veći problemi, ali moraju naučiti ovi koji sun a funkcijama da moraju preuzeti odgovornost za posao koji rade, da daju ostavke”, rekao je za Glas Amerike Miodrag Strugar, jedan od okupljenih.

On je rekao da su ministar unutrašnjih poslova i šef policije imali priliku da to učine, navodeći da ako oni sami ne daju ostavke “mi građani treba da im damo otkaz”.

“Poslije događaja u Medovini (zločin iz 2022.), nije bilo ostavki. Nijednu lekciju nijesu naučili i evo i sad pokazuju da je ih ne žele naučiti. Mora ministar Šaranović da podnese ostavku, ili da mu mi damo otkaz. Neka njegova ostavka bude prvi korak… nešto se sistemski mora mijenjati da ovo društvo krene naprijed”, rekao je.

Nina Redžepagić rekla se ljudi okupljaju “s potpunim pravom” zbog “ovolike količina amaterizma, nedostatka odgovornosti i empatije s najviše adrese koja treba da prepozna svoju odgovornost I podnese ostavku za ovako strašan propust”.

“To se ne dešava”, rekla je i dodala da je reakcija građana “potpuno prirodna” i da se nada da će ubuduće biti još snažnija.

“Ako nemaju moralnu odgovornost, mi smo tu da im damo otkaz”, rekla je Redžepagić.

U više crnogorskih gradova u četvrtak, građani su paljenjem svijeća odali poštu nastradalima u masakru na Cetinju, a u petak su to uradili građani Tivta sa dvanaest minuta tišine.

Jedan povrijeđeni u kritičnom stanju

Ljekari su saopštili da je troje od četvoro povrijeđenih u zločinu na Cetinju “stabilno i sa dobrim prognozama”, dok je četvrti pacijent “u jako kritičnom stanju”.

“Nakon detaljne analize, pregleda i svih nalaza, tri pacijenta su odvojena od mašine za disanje, i dalje su stabilnog stanja sa dobrim prognozama, dok je četvrti pacijent, koji ima prostrijelne rane glave, u jako kritičnom stanju s neizvjesnim ishodom. Ovaj pacijent je u potenciranoj komi, sediran je i njegovo stanje se redovno prati”, saopšteno je iz Kliničkog centra Crne Gore u Podgorici.

NVO Akcija za ljudska prava (HRA) i Centar za ženska prava (CŽP) saopštile su da događaji od 1. januara na Cetinju “zahtijevaju ozbiljno ispitivanje odgovornosti i spremnosti sistema bezbjednosti u Crnoj Gori”.

Ove organizacije podsjećaju da je do ubistava došlo na pet različitih i međusobno udaljenih lokacija, dok je na šestoj ubica onesposobljen i izvršio samoubistvo.

“Grad je obezbjeđivalo samo devet službenika policije, uprkos izjavi premijera da u njemu boravi 120 pripadnika organizovanih kriminalnih grupa i uprkos sličnom masovnom ubistvu iz jula 2022. godine”, piše u saopštenju.

HRA i Centar za ženska prava upitale su nadležne “šta se to od 2022. godine do danas uopšte promijenilo u sistemu bezbjednosti na Cetinju i zašto je taj grad ostao nezaštićen”.

Oni podsjećaju da su “osnovni policijski poslovi, propisani Zakonom o unutrašnjim poslovima, zaštita bezbjednosti građana i Ustavom utvrđenih sloboda i prava, sprečavanje vršenja i otkrivanje krivičnih djela i prekršaja, pronalaženje učinilaca krivičnih djela i prekršaja i njihovo dovođenje nadležnim organima, kao i održavanje javnog reda i mira”.

“Obaveza države je da svoje bezbjednosne snage organizuje tako da u skladu sa profesionalnim standardima sprečava ponavljanje istih obrazaca nasilja, na što naše organizacije u kontinuitetu ukazuju”, saopštile su ove ogranizacije.

U masakru na Cetinju 2022. godine, ubijeno je 11 osoba, među kojima i napadač.

Državljanin BiH uhapšen zbog prijetnji

Sud za prekršaje u Budvi saopštio je da je državljanin Bosne i Hercegovine M.K. (1979) uhapšen i odmah poslat u zatvor u Spužu nakon što je u Budvi u noći između četvrtka i petka prijetio da će “biti sitno ono ubistvo na Cetinju”.

U saopštenju koje potpisuje predsjednik suda Marko Đukanović, navodi se da je “riječ o licu iz Bosanskog Novog/Novog Grada, koji pripada entitetu Republika Srpska”, a “koje ima privremeni boravak u Budvi”.

Uhapšeni je, kako se navodi, zbog izrečenih uvreda i prijetnji proglašen krivim i osuđen na ukupno 20 dana zatvora.

U saopštenju se navodi da je u jednom objektu brze hrane u Budvi “uputio više uvreda i psovki prisutnoj radnici” i da je kasnije “drugom radniku uputio niz prijetnji, između ostalog navodeći: ‘biće sitno ono ubistvo na Cetinju’.

Sud je saopštio da je, nakon sprovedenog hitnog postupka, dežurna sutkinja Magdalena Mijić odredila da se kazna izvrši odmah po izricanju odluke zbog interesa bezbjednosti, pa je okrivljeni bez odlaganja upućen u zatvor u Spužu.