Nevladina organizacija Centri civilnih inicijativa već 10 mjeseci, otkako su objavljeni izvještaji o finansijskoj reviziji za 2020. vezani za Zeničko dobojski kanton, pokušava da rukovodstvo Skupštine ovog kantona navede na to da prihvate obavezu razmatranja tih izvještaja i nadzora nad realizacijom revizorskih preporuka.
Tu inicijativu CCI-a podržali su i predstavnici opozicije.
No, i pored izuzetne važnosti stavljanja razmatranja ovih izvještaja na dnevni red, pogotovo ukoliko se uzme u obzir da je Ured za reviziju institucija u FBiH objavio izvještaje o finansijskoj reviziji za 2020., ZDK, Ministarstva za privredu ZDK i Zavoda zdravstvenog osiguranja ZDK, u kojima nijedan od ovih revidiranih subjekata nije dobio pozitivno mišljenje za obje komponente finansijske revizije (ZZO je dobio mišljenje s rezervom za usklađenost sa zakonima i drugim propisima, a ostala dva mišljenje s rezervom i za usklađenost i za finansijske izvještaje), Kolegij tu inicijativu uporno odbija. Sa neuvjerljivim argumentima, koji su prije razlog za dodatnu kritiku rukovodstva Skupštine ovog kantona, nego za prihvatanje aktuelnog stanja.
Prema izjavi Mladena Simića, zamjenik predsjedavajućeg a inače člana SDP BiH, predsjedavajući i sekretar Skupštine insistiraju na stavu da se mora slušati Vlada i da se razmatranje revizorskih izvještaja ne može staviti na dnevni red sjednice, jer nije ispoštovana procedura koja podrazumijeva da svaka inicijativa mora dobiti odobrenje Vlade da bi se našla na sjednici Skupštine. Što osim što nije procedura predviđena poslovnikom o radu Skupštine je i u sukobu sa temeljnom podjelom vlasti i njenih obaveza u demokratskom društvu.
Skupština, naime, može da vodi dijalog i donosi odluke o bilo čemu iz svoje nadležnosti, bez ograničenja na teme koje joj dostavi vlada. I ova praksa iza koje stoji aktuelno rukovodstvo Skupštine ZDK i vladajuće stranke, potpuno je neprihvatljiva. No…
„Ovaj saziv nikad neće staviti revizorske izvještaje na dnevni red, to je svima jasno. Pogotovo imajući na umu da u Kolegiju sjedi Omer Škaljo, koji je kao direktor Zavoda zdravstvenog osiguranja predmet jednog od revizorskih izvještaja“, naveo je još prije 9 mjeseci Mladen Simić. I, mada je to izgledalo kao opoziciono pretjerivanje i da bi bilo zaista nevjerovatno da rukovodstvo Skupštine nastavi sa opstrukcijom nadzora nad javnim ustanovama i potrošnjom javnog novca, izgleda da je Simić bio u pravu. Izbori se, naime, približavaju. I ističe vrijeme u kome aktuelni saziv može razmatrati pomenute izvještaje.
A kome je u interesu da se revizorski izvještaji, u kojima je Ured za reviziju FBiH dao 60 preporuka za otklanjanje brojnih nepravilnosti i nezakonitosti, ne razmatraju na sjednici Skupštine? I zašto?
Predsjednik Odbora za reviziju Narodne skupštine RS, u sličnoj situaciji opstrukcije, svoje kolege iz vladajuće koalicije optužio je da štite kriminal i korupciju.
Centri civilnih inicijativa nisu išli tako daleko, prepuštajući tužilaštvu da rade svoj posao, ali su, u svom najnovijem saopštenju, objavili spisak članova kolegija Skupštine koji ne dozvoljavaju da se revizorski izvještaji pojave na dnevnom redu Skupštine i da poslanici raspravljaju o njima.
„Od 13 članova Kolegijuma, njih 8 (Amra Jupić – A SDA, Andrej Kajić – HDZ, Ivo Tadić – HDZ, Vedrana Dugonjić – HDZ, Omer Škaljo – samostalni zastupnik, Ćazim Huskić- SDA, Himzo Smajić- SDA, Sejad Zaimović – SDA) nikada nije dalo glas ZA, da se izvještaji revidiranih institucija ZDK objavljeni u 2021. godini uvrste kao zasebne tačke na Dnevni red Skupštine ZDK.“, navodi se u saopštenju CCI-a.
CCI osim rukovodstva Skupštine akcentira i odgovornost Vlade, navodeći da je u prethodnih 10 mjeseci od 3 revizorska izvještaja koji je Ured za reviziju objavio za institucije ovog Kantona, razmatrala 2 (Budžet i ZZO ZDK) ali ih nisu proslijedili Skupštini na dalje razmatranje. Dodatno, preostali revizorski izvještaj, o Ministarstvu za privredu ZDK, nije se našao na dnevnom redu niti jedne od preko 40 održanih sjednica Vlade ZDK u prethodnih 10 mjeseci.
„Poređenja radi, tokom 2021. godine, Ured za reviziju objavio je 3 revizorska izvještaja za identične institucije u Tuzlanskom i Zeničko-dobojskom kantonu. Skupština TK je za manje od 4 mjeseca razmatrala sva 3 izvještaja, dok Skupština ZDK, za 10 mjeseci nije razmatrala niti jedan revizorski izvještaj.“, navode iz CCI-a. Pozivajući, pritom, Vladu i Kolegij Skupštine ZDK da se ponašaju u skladu sa svojim nadležnostima, te preduzmu konkretne korake na uspostavljanju adekvatnog nadzora nad nalazima revizije i implementacijom revizorskih preporuka:
„Od Vlade ZDK očekujemo da što prije u skupštinsku proceduru uputi revizorske izvještaje iz 2021., a od članova Kolegija Skupštine ZDK da iste stave na dnevni red naredne sjednice Skupštine. Nedopustivo je da revizorski izvještaji za 2020. godinu dočekaju novi saziv Skupštine ZDK, a konstatovane nepravilnosti, zbog nepostojanja adekvatnog nadzora ostanu neotklonjene.“
Za kraj, podsjetimo opet na iskustvo iz Republike Srpske, u kojoj je opstrukcija razmatranja revizorskih izvještaja pred Skupštinom, očigledno motivisana izbjegavanjem vladajuće većine neprijatne rasprave na Skupštini o lošim rezultatima i kriminalu, za koje odgovornost snosi ili u njemu i učestvuju, visokopozicionirani predstavnici stranaka te većine.
