Tokom prošle 2021. godine, u Odjeljenju za obrazovanje Brčko distrikta je ukupno primljeno 29 izvršilaca na neodređeno vrijeme i 61 izvršilac na određeno vrijeme, što je u skladu sa važećim propisima koji su na snazi u Distriktu, odnosno u skladu sa Planom zapošljavanja. Ali, revizija finansijskog poslovanja i usklađenosti poslovanja sa važećim zakonskim i drugim relevantnim propisima Odjeljenja za period 01.01.-31.12.2021. godine utvrdila je da je ova organizaciona jedinica Vlade Brčko distrikta vršila angažovanje nastavnog osoblja za redovno odvijanje nastave u obrazovnim ustanovama, zaključivanjem ugovora o privremenim poslovima u iznosu od 2.148.910 KM.
Revizori Kancelarije – Ureda za reviziju javne uprave i institucija u Brčko distriktu BiH konstatovali su da je angažovanje vršeno bez postojanja unaprijed utvrđenih i provedenih procedura o načinu izbora konkretnih izvršilaca (nastavnog osoblja), koje bi osigurale načelo transparentnosti u postupku izbora.
Angažovanje lica radi obavljanja administrativnih poslova iz budžeta je donijelo 238.578 KM koji se jednim dijelom odnose na obavljanje redovnih stručnih poslova iz djelatnosti Odjeljenja za koja su predviđena radna mjesta, kao što su poslovi sekretara škola, bibliotekara, kućnog majstora, poslovi kuharice-servirke.
„Ugovori su zaključivani na period kraći od godine dana, ali se isti zanavljaju tako da ukupno angažovanje pojedinih lica traje duže od jedne godine (nekoliko godina). Nisu utvrđene procedure i kriteriji koji bi osigurali načelo transparentnosti u postupku izbora izvršilaca, što nije u skladu sa odredbama Zakona o državnoj službi u organima javne uprave Brčko distrikta BiH i Pravilnikom o radu službenika i namještenika u organima javne uprave Brčko distrikta BiH“, konstatovano je u izvještaju o finansijskoj reviziji Odjeljenja za obrazovanje BD, koje je, od revizora koji su je proveli, dobilo ocjenu „mišljenje sa rezervom“.
Izdaci za usluge prevoza učenika i javnog prevoza su ostvareni su u iznosu od 2.961.082 KM i u okviru su planirane stavke za te namjene. Zakonom o obrazovanju u osnovnim i srednjim školama u Brčko distriktu BiH je propisana obaveza besplatnog prevoza za sve učenike osnovne škole koji žive dalje od tri kilometra od škole koju pohađaju, kao i mogućnost osiguranja besplatnog prevoza i za učenike srednjih škole s područja Distrikta koji žive dalje od 3 km od škole koju pohađaju. Odjeljenju za obrazovanje je stavljena primjedba revizora da kao kriterij za potrošnju budžetskih sredstava se ne koristi broj učenika koji imaju pravo na besplatan prevoz, niti se poštuju upisna područja, što nije u skladu sa Zakonom.
„Realizacija odobrenog tekućeg budžeta, na pojedinim pozicijama, nije pratila planiranu dinamiku. Sredstva odobrena u okviru tekućeg budžeta, nisu izvršena u iznosu od 1.384.679 KM, a nisu oslobođena i rebalansom data na raspolaganje za potrebe drugih budžetskih korisnika, što nije u skladu sa odredbama člana 12 Zakona o budžetu Brčko distrikta BiH i člana 15 stav 1 tačka b) Zakona o izvršenju budžeta Brčko distrikta BiH za 2021. godinu, u cilju svrsishodnog i efikasnog raspolaganja odobrenim budžetskim sredstvima“, navedeno je u Izvještaju.
Potraživanja po osnovu datih usluga boravka djece u obdaništima u prošloj godini iznose 180.803 KM i povećavaju se u odnosu na ranije godine što ukazuje da Odjeljenje nije pravovremeno preduzimalo sve radnje radi naplate potraživanja, što nije u skladu sa Zakonom o budžetu Brčko distrikta BiH, dok su u okviru iskazanih potraživanja evidentirana i potraživanja koja nisu naplaćena u roku od godinu dana. Takva potraživanja, naveli su revizori, postaju nesigurna za naplatu i nisu knjižena na sumnjiva i sporna potraživanja, što nije u skladu sa Pravilnikom o knjigovodstvu budžeta Brčko distrikta BiH.
Takođe, revizori su stavili primjedbu u Izvještaju da su na budžetskoj poziciji „Stalna sredstva u pripremi“ evidentirana sredstva u iznosu od 3.839.740 KM, koja se odnose na izgradnju i ulaganja u stalna sredstva prethodnih godina.
„Dio sredstava u iznosu od 3.696.415,41 KM suštinski se upotrebljava i koristi (zgrade, fiskulturne sale, pristupni put, dvorišta škola, sportski tereni i sl.). Odjeljenje nije pravovremeno i potpuno obavještavalo Direkciju za finansije o tačnom datumu raspoloživosti stalnog sredstva u upotrebu, kako bi se isto preknjižilo kao sredstvo u upotrebi i otpočeo obračun amortizacije u skladu sa odredbama Pravilnika o računovodstvu i finansijskom izvještavanju“ – zaključeno je na kraju sažetka Osnova za izražavanje mišljenja Kancelarije – Ureda, sa dodatkom da je u ostalom dijelu finansijsko poslovanje Odjeljenja u toku 2021. godine, u materijalno značajnim aspektima bilo usklađeno sa važećom zakonskom regulativom.
U Preporukama, osim instrukcija za dosljedno poštivanje finansijskih propisa i discipline i otklanjanja nedostataka, revizori Kancelarije – Ureda za reviziju javne uprave i institucija u Brčko distriktu BiH su naglasili da je Odjeljenje za obrazovanje zaduženo za djelatnost od velikog društvenog interesa, te da bi u cilju postizanja transparentnosti u postupku izbora, potrebno je unaprijed propisati procedure o načinu izbora nastavnog osoblja.
„Potrebno je dosljedno poštovati odredbe Zakona u dijelu angažovanja lica za obavljanje posebnih poslova iz nadležnosti Odjeljenja za koje nisu predviđena radna mjesta i rokom ne dužim od jedne godine. Potrebno je dosljedno poštovati odredbe Zakona o državnoj službi u organima javne uprave Brčko distrikta BiH u dijelu utvrđivanja kriterija i procedura za angažovanje lica za obavljanje posebnih poslova. Potrebno je dosljedno provoditi odredbe Pravilnika o radu u dijelu praćenja i kontrole obavljanja posebnih poslova i kod zaključenih ugovora definisati način dokumentovanja kvaliteta i količine izvršenih poslova“, dio je značajnih preporuka iz Izvještaja brčanskih revizora.
Kada je riječ o angažovanju lica po ugovorima, brčansko Udruženje građana „Demos“, unazad godinu dana, u sklopu projekta “Stop nezakonitom zapošljavanju“, ukazuje na činjenicu da se takvim odnosom angažovanima uskraćuju osnovna radnička prava i da je, prema njihovim podacima, u javnom sektoru Brčko distrikta u 2020. godini nezakonito angažovano više od 600 radnika po ugovorima van radnog odnosa.
