„Ovlašteni smo da Vas obavijestimo da naš vlastodavac smatra da će jedinica lokalne saomuoprave opština Jezero, kao i nadležno ministitarstvo, odnosno Republika Srpska, te u konačnici lica koja svojim dejstvom onemogućavaju obavljanje djelatnosti u skladu sa zakonom, snositi materijalnu odgovornost.“
Na ovaj način su se iz australijske kompanija “Lykos Metals Limited”, odnosno njihove podružnice „SNK Metali“ iz Bijeljine, obratili, posredstvom tamošnje advokatske kancelarije, lokalnim vlastima opštine Jezero, uključujući pojedinačno i svim odbornicima, koji su 20.10.2022. godine, na 13. sjednici SO Jezero, usvojili Zaključak da se od Ministarstva energetike i rudarstva Republike Srpske traži obustava-zabrana izvođenja detaljnih geoloških i geohemijskih istraživanja i drugih radnji koje se izvode na teritoriji opštine Jezero kompaniji “SNK Metali”.
U ovom, nevjerovatno drskom činu investitora, njihov zastupnik je odbornicima još dao rok od pet dana da se pismenim putem izjasne, kako je navedeno, o razlozima zbog kojih smatraju da je rad njihovog vlastodavca nezakonit i nedozvoljen.
U pismu se navodi da „SNK Metali“ od Ministarstva energetike i rudarstva RS ima odobreno izvođenje Projekta detaljnih geoloških istraživanja mineralnih sirovina na teritoriji opštine Jezero i da je on dat na osnovu ispunjenosti svih zakonskih uslova i pretpostavki za izvođenje predmetnih radova.
U direktnom obraćanju odbornicima zamjera im se što su, u okviru svojih ovlaštenja, podnijeli zahtjev za odlučivanje i zasijedanje sjednice SO Jezero, te dopunu dnevnog reda sa tačkom koja se odnosi na obustavu i zabranu rada ove kompanije, kao i odobravanje objavljivanja Saopštenja za javnost na tu temu.
„Ovim putem vas obavještavamo da ukoliko rad našeg vlastodavca bude obustavljen i zabranjen, biće prouzrukovana velika materijalna šteta, te će naš vlastodavac biti prinuđen da svoja prava ostvaruje u postupku pred nadležnim sudom u pogledu naknade iste“ – u prijetećem tonu koncipirano je pismo zastupnika “SNK Metali”.
Podsjećamo, drugoj podružnici australijske kompanije, takođe bijeljinskom preduzeću „Medeni brijeg“, nakon žestokih protivljenja aktivista, ekoloških udruženja i vlasti ove opštine, bilo kakvim istraživanjima na području Petrova i nastavka realizacije projekta „Sočkovac“, Ministarstvo energetike i rudarstva RS primorano je da, 31. maja ove godine, povuče datu saglasnost za rudna istraživanja na planini Ozren toj firmi. Čini se da je „Lykos“ zatim svoje aktivnosti fokusirao na projekat „Sinjakovo“ u opštini Jezero, kao i Mrkonjić Gradu i Šipovu, gdje SNK metali takođe imaju koncesije date od ministarsva. Očigledno u bojazni da bi im se mogla ponoviti „repriza“ Ozrena, opredjelili su se da prijetnjama tužbom i odštetom pokušaju sačuvati šanse za nastavak istraživanja.
Ministarstvo energetike i rudarstva u svojim dosadašnjim istupima je iznosilo tvrdnje da su dozvolu istraživačima ruda izdali u skladu sa Zakonom o geološkim istraživanjima i Pravilnikom o postupku odobravanja detaljnih geoloških istraživanja po Projektu detaljnih geoloških istraživanja. Izričiti su i da da Zakonom o geološkim istraživanjima mogu ukinuti rješenje kojim se odobrava izvođenje detaljnih geoloških istraživanja samo kada se steknu zakonski uslovi za njegovo ukidanje, a da oni trenutno nisu ispunjeni.
Sa druge strane u opštini Jezero čekaju odgovor iz Ministarstva na stav Skupštine opštine, koja je jednoglasno usvojila akt i proslijedila ga resornom ministarstvu, kojim se traži obustava istraživanja. “SNK metali” zvanično još nisu tražili odbacivanje odluke SO, već su umjesto toga načelnici opštine Snežani Ružičić uputili zahtjev za saglasnost za izvođenje istraživanja. Ružičić je taj zahtjev ocijenila iznenađujućim.
Uglavnom, investitori, zainteresovani za otvaranje rudnika po Bosni i Hercegovini, zbog čega trenutno provode geološka istraživanja na više lokacija, postaju nervozni i uplašeni da bi se njihov početni dogovor sa vlastima – za koji postoji sumnja da je koruptivan u svojoj osnovi – mogao pod pritiskom građana izjaloviti tj. zavrsiti kao onaj Rio Tintov u Srbiji. Pa posežu za krajnjim mjerama. Za zastrašivanjem pojedinaca i čitave zajednice.
No, pošto se radi o zastrašivanju s ciljem uticanja na rad i odluke legalnih organa vlasti, ovim bi se u nastavku, mogle pozabaviti i institucije države.
