Ured za reviziju institucija BiH ovih je dana objavio izvještaj o provedenoj reviziji učinka na temu „Nabavka aviokarata u institucijama BiH“. Revizija, provedena na uzorku od šest državnih institucija, razotkrila je još jedan od valjda bezbroj načina krčmljenja budžeta. Odnosno da se na aviokarte troše milionski iznosi javnog novca a da se pritom to radi na način koji ili dovodi u pitanje inteligenciju onih koji to rade ili otvara sumnje kojim bi se trebala pozabaviti SIPA i Tužilaštvo.
Nabavljačima karata, unutar državnih institucija, tako, kriterij za nabavku nije cijena karte, nego visina provizije koju uzima kompanija koja je prodaje, pa se, kao u lošem antikapitalističkom propagandnom filmu (ili je to po onoj narodnoj “samo nek komšiji crkne krava”), brine da se neki naš prodavač ne obogati. Pa nek košta kolko košta. Odnosno rađe se stranom autoprevozniku plaća više, samo ako naš posrednik u prodaji uzima manje.
Apsurd je doveden do te mjere da revizori objašnjavaju institucijama da one nabavljaju kartu, a ne uslugu prodaje karata. Te da je stoga važno koliko će ta karta u konačnici koštati budžet tj. građane ove zemlje, a ne koliko će zaraditi prodavač karata (čime institucije, odnosno zaposleni u njima, uopšte ne bi trebale da se bave).
Pritom se, nerijetko, iako su datumi putovanja poznati i mjesecima unaprijed, karte nabavljaju neposredno pred let, kada su – kao što zna svako ko je to ikad radio – najskuplje. Na žalost, iz revizorskog izvještaja ne saznajemo odgovor na pitanje “A zašto?”, jer je to pitanje koje bi naručiocima trebale postaviti neke druge institucije.
Takav apsurdan, neracionalan, “nedomaćinski”, antitržišni pristup, ugrozio je princip funkcionisanja tržišne konkurencije, dovodeći do gubitka interesa ponuđača da učestvuju u postupcima javne nabavke. A rezultat u konačnici je nabavka aviokarata po višim cijenama od objektivno mogućih i dovođenje u pitanje samog smisla provođenja javnih nabavki.
Dakle, vraćamo se na onu narodnu da bi mi i giviht pokvarili. Odnosno da smo sposobni svaku, bez obzira koliko dobro osmišljenu i napravljenu stvar, pretvoriti u njenu suprotnost. Pa tako i za rezultat provođenja zakonskih procedura javnih nabavki imati skuplji a ne jeftiniji proizvod. Tj. veće a ne manje trošenje budžetskih sredstava.
Što od vlasti i njenog pratećeg aparata koji su navikli da sve (svoje) probleme rješavaju zavlačenjem ruku u džepove građana (i iz njih izvlačeći i ono što bi trebali imati tek u budućnosti), zapravo, nije ništa čudno.
Uredi za reviziju u našoj državi su navikli da imaju posla sa subjektima zbog kojih se moraju spuštati na nivo obdaništa i objašnjavati svim jasne i logične stvari. Pa su i ovaj put uputili preporuke Vijeću ministara BiH radi unapređenja sistemskog rješenja, i institucijama koje su bile predmetom revizije radi unapređenja upravljanja procesom nabavke aviokarata. Ignorišući pritom činjenicu da bi nam porodice masovno umirale od gladi da su nam “obični ljudi” ovako neinteligentni u raspolaganju (kućnim) budžetom.
