Krajem juna ove godine bosanskohercegovački glumac i književnik Feđa Štukan zadržan je na aerodromu Nikola Tesla u Beogradu, a onda izbačen iz Srbije, na osnovu rješenja koje se poziva na procjenu Bezbjednosno-informativne agencije da je opasan za sigurnost te zemlje. “Opasan” nije postao ni kao glumac, ni kao književnik – iako je i u jednom i u drugom “opasno” dobar i cijenjen – nego kao učesnik u masovnim građanskim protestima protiv nasilja koji su se mjesecima, tokom 2023. godine, održavali u Beogradu. A onda je nacional-šovinističkom, ksenofobnom režimu, poslužio tek kao idealan “dnevni” argument za demoniziranje demonstracija protiv sveprisutnog nasilja u društvu, za koje najveću odgovornost snosi upravo ta vlast. Pa je za potrebe režimske propagande, ekspresno, postao “muslimanski ekstremista” koji “na protestima poziva na nasilje i predlaže subverzivne akcije”. (‘Ajde!?).
Ovih dana slično iskustvo sa srbijanskim režimom imao je i aktivista pokreta “Karton revolucija”, Nedim Musić, kome je, nakon petosatnog zadržavanja i ispitivanja na granici, zabranjen ulazak u Srbiju, zbog “negativne bezbjednosne procjene”, bez ikakvog dodatnog objašnjenja.
No, indikativno je da se zabrana poklapa sa medijskom hajkom režima i javno iznesenim neistinama (jao, jesmo pristojni i “lijepo” vaspitani) predsjednika Vučića o drugom isturenom članu “Karton revolucije Adiju Selmanu, nakon njegovog učešća na nedavnom protestu protiv iskopavanja litijuma u Loznici i govora o potrebi zajedničke borbe za očuvanje životne sredine, u kome je naglasio: “30 godina ovi na vlasti nas uče kako da se mrzimo, kako da se dijelimo, kako da se ubijamo, da bi nas u pozadini mogli krasti, da bi u pozadini mogli kopati, da bi nam mogli uzimati pravo na vodu, na zrak, hranu, život,.. E pa vala, neće moći više!”.
Kao i u slučaju Feđe Štukana, odnosno protesta na kojim je učestvovao, da bi se zaobišla priča o suštini i aktuelnom problemu, u kome isplivava svo licemjerje, zlo i kriminal vlasti, medijsko-propagandni fokus se izmiješta na izmaštani teren neprijatelja srpstva. Pa se aktivistu pokreta “Karton revolucija” koji se samodefiniše kao pokret za borbu protiv korupcije, nepravde i nacionalizma, prikazuje kao predvodnika izmišljenih protesta za izmišljeno prikazivanje Srba kao genocidnog naroda. (iako već mjesecima čitav svijet ukazuje da su jedini koji pričaju tu idiotsku priču i sluđuju vlastiti narod AV i – MD, konkurentski generator govora mržnje iz Republike Srpske).
“To je politika u kojoj istina nema nikakvu ulogu. Do političkih ciljeva se dolazi svim mogućim sredstvima. To je prodaja nekakvog patriotizma iza koga se krije strašna pljačka naroda. Gledamo to već 20 godina”, izjavio je svojevremeno Štukan za RSE.
No, nisu Feđa i Nedim usamljeni kao objekti maltretiranja i zabrana režima u Srbiji. Maltretira se i razne intelektualce i kulturne radnike iz drugih zemalja “regiona” (koje režim sve do jedne tretira kao neprijateljske, kao i devedesetih). A posebna meta zabrana ulaska u zemlju ili protjerivanja iz nje (onih koji su im se ranije “provukli”) su ruski i bjeloruski antiratni aktivisti i novinari, koji “nisu prošli bezbjednosnu procjenu” (srpsku ili rusku – pitanje je, bez suštinske važnosti).
Nastranu to što se institucije sistema zloupotrebljavaju, što je država zarobljena, što se krše ljudska prava i ljude maltretira, najozbiljniji problem je što se prilično radikalna autokratija kombinuje sa revitaliziranjem najmračnijih trenutaka nedavne prošlosti, istorijskim revizionizmom i sistemskim poricanjem ili veličanjem ratnih zločina.
Pa, dok u Srbiju ne mogu, “zbog bezbjednosne prijetnje”, ući umjetnici, građanski, eko ili mirovni aktivisti, novinari i intelektualci, mogu, bez problema – presuđeni ratni zločinci. Bježeći od zatvora nakon izrečenih presuda ili dolazeći u nju nakon odsluženih dugogodišnjih kazni za počinjene najgore ratne zločine, uključujući genocid.
Dok u danu u kome svijet obilježava Međunarodni dan sjećanja na genocid u Srebrenici, režim u Srbiji kao bezbjednosnoj prijetnji po državu ne dozvoljava ulazak građanskom (ekološkom, antikorupcijskom, antinacionalističkom) aktivisti Nedimu Musiću, dotle pruža utočište i dodjeljuje priznanja za genocid presuđenom ratnom zločicu, komandantu Zvorničke brigade Vojske Republike Srpske Vinku Pandureviću.
Dok u Srbiju, pod izgovorom da je bezbjednosna prijetnja za državu, nije dozvoljen ulazak mladom aktivisti iz Tuzle, kome je jedina zamjerka koja se može naći da je, u skladu sa tom mladošću, previše naivan u očekivanju da može promijeniti svijet nabolje (ali, neka, treba nam takvih), dotle u tu zemlju bez problema ulazi (i ostaje) – bježeći od zatvorske kazne, od 25 godina, za počinjeni zločin na tuzlanskoj Kapiji, kada je u artiljerijskom granatiranju centra Tuzle, u vrijeme večernjeg okupljanja, ubijeno 71 a ranjeno 240 uglavnom vrlo mladih ljudi – bivši načelnik Generalštaba Vojske RS-a general Novak Đukić.
No, ne zaboravimo, to je država u kojoj, između ostalog, režimski sudovi ne presuđuju negatorima zločina i onima koji zločince veličaju, nego “svojim” građanskim aktivistima koji na tu praksu ukazuju i koji je osuđuju, simbolično bacajući jaja na mural ratnom zločincu osuđenom na doživotni zatvor, zbog genocida i drugih zločina.
I svo ovo ludilo, dok je tog režima, na žalost, neće stati.
Postavlja se samo pitanje “Ko je sljedeći?” I kad će se sa zabrane ulaska za strance, početi s praktikovanjem protjerivanja domaćih? Tih „drugosrbijanskih autošovinista“, „izdajnika“ i „neprijatelja Nacije“, oličene u Velikom Vođi i njegovom Aparatu?
Nema toga, naime, što u balkanskoj 1984. nije moguće. Davno nas je Elvis Costello upozoravao: „Mislite da su glupi / mislite da su smiješni / sve dok vas ne natjeraju da trčite na njihove noćne mitinge.“ A mi se budalama i dalje smijemo. Trčeći.
