»Evropa se zagrijava dvostruko više od globalnog prosjeka, a ljudi na Zapadnom Balkanu moraju biti spremni da žive sa klimom koja je za tri stepena toplija u odnosu na period početka prve industrijske revolucije«.
Ovo je bila jedna od poruka koje je Dragan Ostić iz Centra za životnu sredinu, na radionici pod nazivom “Izgradnja otpornosti na klimu i pametnih energetskih sistema” koju su organizovali Ekocivilizacija pod vodstvom dr Violete Bulc i Centar za životnu sredinu, kao lokalni partner, u Banjaluci, u petak, 20. septembra.
Učesnici radionice, koji dolaze iz raznih sektora (predstavnici Šumarskog fakulteta, Prirodno-matematičkog fakulteta, Mašinskog fakulteta, Republičkog hidrometeorološkog zavoda, Ministarstva za turizam i okoliš Federacije Bosne i Hercegovine, Turističke organizacije Sanskog Mosta, REIC-a, Greenways) kroz interaktivne radionice i diskusiju pokušavali su dovesti raspravu o klimi i energiji iz teorijske u praktičnu.
Kao što je istaknuto u uvodnoj sesiji koju je vodio Dragan Ostić, prema svim klimatskim scenarijima, do kraja 21. vijeka broj ljetnih dana u Bosni i Hercegovini će se povećati, dok će prema klimatskom scenariju RCP8.5, broj ljetnih dana generalno porasti do 40 dana više u periodu 2046-2065 i na 60 dana u periodu 2081-2100.
Izvještaj Svjetske meteorološke organizacije (WMO) potvrdio je da je 2023. bila najtoplija godina u istoriji mjerenja, sa globalnom prosječnom temperaturom površine od 1,45 °C iznad predindustrijsog perioda.
S druge strane, klimatske promjene su pokretač zajedničkog rješavanja međusobno povezanih socio-ekonomskih sigurnosnih rizika, jer vremenski ektremi poput toplotnih talasa i iscrpljivanja podzemnih voda dovode do manje produktivnosti rada, socijalne fragmentacije, izazova u pogledu vode, hrane i energetske sigurnosti, te siromaštva, što je usko povezano s povećanjem troškova života i daljnjom političkom nestabilnošću.
Najvažnije poruke radionice bile su:
- Eliminacija korupcije i cjeloživotno učenje ključni su kada se govori o klimatsko-energetskim izazovima.
- Potpuna inkluzivnost mladih ljudi, počevši od edukacije djece u mlađoj dobi.
- Inkluzivnost i osnaživanje svih građana u procesima donošenja odluka da utiču na donosioce političkih odluka da poduzmu prave korake za održiviju energetsku i klimatsku budućnost.
