Regija i svijet

Borba za šljunak i kamenolom u Crnoj Gori zavadila Bjelopoljce

Protesti mještana Srđevca, Poda, Bioče i Lozne i blokada puta Bijelo Polje - Berane (Foto: Jadranka Ćetković)
Problemi sa otvaranjem kamenoloma i eksploatacijom šljunka i korupcijom u njihovoj pozadini nisu karakteristični samo za Bosnu i Hercegovinu, već se velika borba odvija širom Balkana, uključujući i susjednu nam Crnu Goru.

Prema pisanju podgoričkih Vijesti, mještani Srđevca u opštini Bijelo Polje se protive gradnji i otvaranju kamenoloma u tom mjestu, a podršku im pružaju i mještani susjednih naselja Poda, Bioče i Lozne, stajući sa njima rame uz rame i u blokadi magistralnog puta Bijelo Polje – Berane. Poručuli su vlastima na opštinskom, ali i državnom nivou, da ni po cijenu života neće dozvoliti izgradnju kamenoloma u tom mjestu firmi “Imperijal” vlasnika Vojislava Smolovića.

Sa druge strane, koncesionar tvrdi da “bune” dižu građani koji su zaposleni u postojećim kamenolomima koji nelegalno izvlače i šljunak iz Lima, držeći monopol u cijeni.

“Koncesionar tvrdi da je u pitanju pokušaj kotiranja već postojećih kamenoloma i krađa šljunka na par stotina metara odatle, na obali Lima, navodeći da proteste organizuju zaposleni u tim firmama, ističući da to rade u susret predstojećoj izgradnji autoputa i pokušaja zadržavanja monopola kroz astronomski visoke cijene šljunka.

Mještani su u petak upriličili performans “Nećemo u Srđevac drugu Jablanicu”, ispred zgrade Opštine, kojim su aludirali na uništenje šuma, vodoizvorišta i poljoprivrede, ističući da se radi o porodičnoj firmi predsjednika Opštine Bijelo Polje Petra Smolovića i njegovog brata Vojislava Voja Smolovića” – pišu Vijesti.

List navodi i izjavu mještana Saliha Erovića, koji tvrdi da mu kamenolom smeta jer je plućni bolesnik.

“Prašina sa kamenoloma smeta svima. Taj kamenolom neće uništiti samo šumu nego i djecu i građane, zbog toga se borimo. Šuma može da se obnovi, ali ljudski životi ne mogu” – rekao je Erović.

Takođe, drugi mještanin, Sabahudin Zećirović tvrdi da je Opština sprovela ‘tajnu’ javnu raspravu uticaja na životnu sredinu, bez prisustva građana tog mjesta.

“Iz Opštine nas nisu na vrijeme obavijestili za vrijeme održavanja javne rasprave, i mi nismo znali da se održava 15. maja ove godine. Nama je predsjednik Mjesne zajednice Safet Spahić uručio poziv za javnu raspravu pola sata prije njenog početka. Mi smo 16. maja poslali Opštini žalbu zato što nismo na vrijeme obaviješteni o javnoj raspravi, tražeći da je odlože ili ponište, a i 29. maja naš advokat je podnio žalbu kojom tražimo poništenje javne rasprave i ponovno održavanje javne rasprave” – izjavio je Zećirović, dodavši da se koncesija prostire na području četinarske šume, koja predstavlja pluća tog kraja i da se u blizini nalazi više izvorišta, te da se sa jednog u Podinama napaja 35 domaćinstava, a iz Srđevca 30 domaćinstava i da se otvaranjem kamenoloma uništava i poljoprivreda.

Kako je to uobičajeno u ovakvim slučajevima i u Bosni i Hercegovini, kada je u pitanju reakcija vlasti, iz Opštine iznose uvjeravanja da je sve urađeno transparentno, a onda prebacuju odgovornost, podsjećajući da o dodjeli koncesija odlučuje država, a ne Opština.

Predsjednik Opštine Petar Smolović je istakao da u istom tom području nije opština već država preko javnog poziva dala tri kamenoloma, koji su prošli veoma četvorogodišnju proceduru ispitivanja i dobijanja saglasnosti, a da je završnu izdao državni Geološki zavod.

Drugi Smolović, koncesionar i vlasnik “Imperijala”, Vojislav Smolović, je u odgovoru “Vijestima” naveo je da je ta firma izradila sva neophodna dokumenta i pribavila sve potrebne dozvole za posao eksploatacije kamena i da na tom tom koncesionom području nema kuća, voda ili izvora, koje pominju mještani i da je suština priče u tome što tuda prolazi autoput, koji će proći tik uz kamenolom “Imperijala”.

“A naš kamenolom ne samo što je najbliži već i jedan od najboljih, jer se tu kamen nalazi u aluvijalnom stanju, to jest u stanju šljunka tako da nije potrebno miniranje i njegova eksploatacija je jeftina. To ugrožava interese određenih kamenoloma legalnih i nelegalnih u našoj blizini.” – izjavio je vlasnik “Imperijala”.

Smolović iznosi tvrdnje da se ovim protestima održavaju monopolistički položaj postojećih kamenoloma u kojima rade pojedinci koji manipulišu mještanima, te da je iz tog razloga cijena pijeska atronomskih 60 eura po metru kvadratnom, a ne 10 eura, koliko iznosi realna cijena.

Sve u svemu, kao ključni problem na kraju se ispostavlja (ne)povjerenje u institucije i sumnja u njihovu korumpiranost. I nefunkcionisanje pravne države. Bez toga, imamo samo različite priče i mogućnost vjerovanja u ovu ili onu. I pravnu i svaku drugu nesigurnost. U Crnoj Gori i svuda na Balkanu. Uključujući i BiH, naravno.

Građani u akciji

Partneri u borbi protiv korupcije