Neformalnoj grupi građana, okupljenoj u inicijativi „Za legalnu i kontrolisanu eksploataciju šljunka u Federaciji BiH“, obratili su se aktivisti sa područja općine Žepče, sa tvrdnjama da je nepunih kilometar od centra grada, na lokalitetu “Žepačka polja” formirana veća količina šljunka nastala nelegalnom eksploatacijom iz rijeke Bosne.
Njihove tvrdnje su i da se šljunak prosijava i odvozi kamionima neidentifikovanog vlasnika u nepoznatom pravcu. Takođe, da je separacijom zauzeto i poljoprivredno zemljište, te da je navedeno vidljivo vizuelno i iz prostorija Katoličkog školskog centra, odnosno da je od te lokacije mjesto separacije udaljeno vazdušnom linijom svega 500 metara.
Aktivisti tvrde da su sa problemom upoznali i općinske vlasti, koje su ih uputile da se obrate Federalnoj inspekciji, zbog čega su iz NGG uputili prijavu Federalnom inspektoratu sa zahtjevom da se na pomenutom području izvrši inspekcijski nadzor.
Dojavu, od aktivista sa terena, dobili su i u NGG “Za legalnu i kontrolisanu eksploataciju šljunka u Republici Srpskoj”, uz dostavljene foto dokaze da se na području Janje, Grad Bijeljina, vrši eksploatacija šljunka i tvrdnje mještana su da su te radnje izvođene tokom protekle sedmice.
“Prema njihovim navodima, preciznija lokacija je “Gluhonjićka Ada”, odnosno na ušću rijeke Janje u Drinu, te da se, osim iz korita, vađenje šljunka vrši i sa privatnih parcela mještana Janje. Zatražili smo, od Inspektorata RS i JU “Vode Srpske”, da provjere sumnje mještana i preduzmu zakonom propisane mjere u okviru njihovih nadležnosti” – kažu iz ove NGG.
Kada je riječ o eksploataciji mineralnih sirovina u Republici Srpskoj, o važnosti legalne i kontrolisane eksploatacije šljunka radi sprječavanja eventualne opasnosti od poplava, aktivisti na tu temu uskoro organiziju skup u Bijeljini. Na Okruglom stolu u ovom gradu 19. septembra namjeravaju upoznati zvaničnike i nadležne za upravljanje i vršenje nadzora nad vodotocima u RS o važnosti transparentne dodjele ugovora za čišćenje i produbljivanje korita rijeka radi povećanja njihovog proticajnog profila, kao i procesuiranja odgovornih za nezakonitu i nekontrolisanu eksploataciju šljunka.
“Namjeravamo tražiti unaprjeđenje, jaču i koordiniranu saradnju nadležnih institucija prilikom dodjele ugovora, kontrole i sankcija u oblasti eksploatacije šljunka. Jer, poplave, devastirana životna sredina i višemilionska šteta samo su neke od posljedica višedecenijske nelegalne eksploatacije minerala u slivu rijeka u RS. Od 2014. godine pa do danas, urađene su brojne studije i analize koje su potvrdile da su zbog načina na koji se eksploatiše šljunak slivovi devastiranih rijeka mnogo više izloženi riziku od poplava. U cilju ponovnog pokretanja dijaloga o ovom zajedničkom problemu i pronalaska najboljeg načina da se pristupi njegovom rješavanju namjeravamo pozvati predstavnike Republičke uprave za inspekcijeske poslove RS, JU “Vode Srpske”, ministarstava, Okružnog javnog tužilaštva Bijeljina, MUP-a i druge. Među njima, kao goste i nadležne za vršenje nadzora i upravljanje vodotokom iz susjedne Republike Srbije, zbog toga što je nam je rijeka Drina prirodna međudržavna granica i što se baš u njenom toku odvija u većoj mjeri nekontroloisana i nelegalna eksploatacija šljunka” – kažu iz neformalne grupe građana “Za legalnu i kontrolisanu eksploataciju šljunka u Republici Srpskoj”.
