Mnogi smatraju „poslom vijeka“ uspješno okončani stečaj prodajom nekada najprofitabilnijeg dobojskog preduzeća “Trudbenik” a.d. Fabrika kompresora, pneumatskih alata i opreme, kupljenog od strane bijeljinske firme “City Mall”, koja je za nju izlicitirala i platila 12 miliona maraka. Ali priča nekadašnjeg najvećeg dobojskog preduzeća i dalje traje.
Iz “Kompair” d.o.o. za konsalting, inžinjering i usluge Doboj, bivšeg premijera RS Pere Bukejlovića, kojeg radnici optužuju za propast “Trudbenika”, čiji je bio dugogodišnji direktor, osporavaju i postavljaju pitanje umanjenja preostalih sredstava, od ranije označenih kao preostalih nakon namirivanja svih povjerilaca 1,8 miliona maraka. Tačnije, traže objašnjenje kako je došlo do umanjenja stečajne mase od 594.156 KM i u preostaloj diobenoj masi zahtijevaju svoj dio.
Takođe, mali akcionari, bivši radnici ovog preduzeća, traže isplatu preostalih sredstava nakon namirivanja svih povjerilaca, smatrajući da im pripada dio vlasništva preduzeća, matične fabrike “Trudbenik” u Doboju, i „kćerki“ firme u prigradskom dobojskom naselju Bare “Trudbenik Energy” d.o.o. i u Tesliću “Trudbenik-FKO” d.o.o., koje su takođe bile predmet prodaje.
Ipak, ono što više od ovih tema zaokuplja ovdašnju javnost je oživljavanje priča, koje su pokrenute još tokom prodaje “Trudbenika”, da se u glavnom sjedištu preduzeća u Doboju nalazi opasan radioktivni materijal, u objektu Labaratorije. Tvrdnje su bile da bi nekontrolisano rušenje objekata i uklanjanje moglo proizvesti negativne posljedice po život i zdravlje na lokalitetu gdje se otpad bude odvezao i lagerovao. Bojazan je kasnije pojačana da bi radioaktivne čestice mogle doći i u dobojski gradski vodovod, znajući da je firma koja je vršila rušenje i uklanjanje objekata svoj raniji otpad vozila i istresala na obalu i u korito rijeke Bosne nedaleko od željezničke stanice.
Tu temu ponovo je pokrenuo predsjednik Gradskog odbora Socijalističke partije Doboj Vedran Gligorić, pojasnivši da su se u “Trudbeniku” izrađivale i boce za komprimovani vazduh pod visokim pritiskom. One su zahtijevale izradu u skladu sa najvišim kriterijumima i podlijegale su rigoroznoj kontroli kvaliteta izrade, a pogotovo dijelova tih boca koji su vareni, odnosno kvalitetu tih varova, za koju je bila potrebna ultrazvučna kontrola, odnosno radiografija, korištenjem radioaktivnih izotopa.
O problemu sa radioaktivnim materijalom bilo je riječi i nakon katastrofalnih poplava u Doboju u maju 2014. godine. Pored problema sa Labaratorijom, zabrinutost je izazivala i činjenica da se u “Trudbeniku” i susjednoj, takođe nekadašnjoj “Energoinvestovoj” članici “Tvornici niskonaponske opreme”, tokom ratnog perioda, proizvodila municija i ostale su neuklonjene opasne i kancerogene materije. Međutim, na toj “zabrinutosti” se cijela priča i zavrišla, sve do ponovnog otvaranja teme, rušenjem objekata “Triudbenika” radi gradnje Tržnog centra.
I ta je gradnja bila predmet obraćanja funkcionera SP RS, jer je Gligorić optužio lokalne vlasti da se Tržni centar gradi bez Regulacionog plana, a da stvar bude problematičnija, na gradilištu još uvijek nema vidljivo istaknute table o detaljima projekta.
“Zaboravljena je i ranija aktuelna tema da je ne mali broj radnika “Trudbenika” oboljevao od malignih bolesti i upravo je prisustvo te Labaratorije pominjano kao uzrok, ali se to prestankom rada fabrike prestalo da priča, kao i da bi se trebala izvršiti stručna medicinska analiza tog problema” – kaže na ovu temu bivša pravnica “Trudbenika” Biljana Rakočević.
Bilo kako bilo, nakon optužbi funkcionera SP RS Gligorića, nikakvih zvaničnih reakcija nije bilo. Jedino je iz lokalnih vlasti, putem njihovih portala negirana mogućnost da se u Doboju desilo nesavjesno uklanjanje radioaktivnog materijala iz Laboratorije “Trudbenika”, jer je korišćenje radioaktivnih izotopa, po njima, bilo mininimalno.
