Nakon prve javne tribine u Loparama pod nazivom “Uticaji rudarenja litijuma na životnu sredinu i zajednice”, održane 10.12.2023. godine u organizaciji “Eko Puta” iz Bijeljine, novo okupljanje na istu temu ekolozi ovog i drugih ekoloških udruženja i neformalnih grupa građana zakazali su u Loparama u nedjelju 24.03.2024.
“Simbolično, tačno u podne, u Centru za kulturu i informisanje zakazali smo ovaj javni događaj i nastojati potražiti odgovor na pitanje “Ako ne rudnik, šta da?”, što je i naziv ove tribine. Nakon uvodnog dijela naši partneri iz UG “Čuvari Majevice” će prisutnim građanima nastojati približiti postojeće kapacitete iz oblasti pružanja usluga seoskog i etno turizma i proizvodnji zdrave hrane. Na temu zaštićenog područja, koji su zakonski koraci ka uspostavljanju zaštite Majevice, njenim potencijalima biodiverziteta, bogatstvu vrsta životinja i o šumskom sistemu Majevice obezbijedićemo prezentatore uz pomoć i u saradnji sa “Eko mrežom” i “Centrom za životnu sredinu”. Riječ ćemo dati i građanima i oni će moći da izraze svoja mišljenja i stavove na temu uticaja rudarenja litijuma i drugih mineralnih sirovina na prirodu, životnu sredinu i zajednice” – kaže za portal Antikorupcija.info Snežana Jagodić Vujić, predsjednica “Eko Puta”, koji su organizatori i javne tribine u nedjelju.
Podsjećamo, osim javne tribine u decembru, na temu geoloških istraživanja i potencijalnog otvaranja rudnika na Majevici, na području opštine Lopare, održan je u ovoj opštini i Narodni zbor 15.02.2024. godine, na kojem je pokrenuto potpisivanje peticije protiv otvaranja rudnika. Takođe, i javna tribina u Tuzli 07.03.2024. godine, u organizaciji UG “Buđenje”, odnosno aktivista “Karton revolucije” posvećena je bila problematici mogućeg otvaranja rudnika na Majevici, a tribina je imala naziv “Dolazi nam rudnik litijuma!”.
Lokalne vlasti su Narodnoj skupštini RS dostavile 22.02.2024.godine Građansku inicijativu i peticiju sa prikupljenih 3711 potpisa sa zahtijevom da NSRS prihvati prijedlog “Deklaracija o protivljenju otvaranja rudnika litijuma, bora, natrijuma, stroncijuma, kalijuma i prateće asocijacije elemenata na teritoriji opštine Lopare” i time onemogući otvaranje rudnika u Loparama. Nakon njih i ekolozi UG “Čuvari Majevice” su republičkim vlastima dostavili Inicijativu za dodjeljivanje loparskom dijelu Majevice statusa “Park prirode”.
Inače, u kojoj mjeri “litijum groznica” trese ovaj dio BiH svjedoče informacije da gotovo nema važnijeg medija u regionu, pa i šire, koji svoju pažnju nisu usmjerili na temu geoloških istraživanjima magnezijuma, kalijuma, klora i litijuma na području Majevice i Lopara.
Za Lopare su se zainteresovali i iz Savjeta za politiku demokratizacije (DPC), čiji analitičar i viši savjetnik Bodo Weber je prilikom obraćanja lokalnim vlastima u zakazivanju sastanka naglasio da su se “odnedavno počeli baviti problemom eksploatacije litijuma i drugih rijetkih sirovina u BiH i na širem Zapadnom Balkanu od strane stranih kompanija, uz podršku domaćih, korumpiranih vlasti, te na štetu lokalnih zajednica”.
Krajem protekle sedmice su dvoje Amerikanaca, Kurt Bassuener i Valery Perry, koji su angažovani u berlinskom DPC-u, razgovarali sa predstavnicima vlasti i NVO opštine Lopare, o njihovoj borbi protiv otvaranja rudnika litijuma na Majevici, odnosima vlasti RS u pripremi novog zakona o geološkim istraživanjima, njihovom odnosu prema lokalnim zajednicama kada je taj zakon u pitanju i drugim problemima vezanim za ovu temu.
A, što se tiče ekoloških aktivista sa Majevice, oni su gotovo svakog vikenda u akcijama uređivanja svojih prirodnih okruženja u raznim dijelovima opštine Lopare, u čemu se posebno ističu aktivisti iz UG “Čuvari Majevice”, sa vrijednom omladinom i učenicima.
“Dolazak u Lopare, nakon našeg negodovanja zbog potencijalnog otvaranja rudnika, najavljivao je i predsjednik RS Milorad Dodik, pa smo u šali govorili da sređujemo našu opštinu kako bi ga impresionirali lijepom i zdravom prirodom, kako bi odustao od iskazane podršku investitorima, odnosno švajcarskoj kompaniji “Arcor AG” da kod nas i protiv naše volje otvori rudnik. Spremni smo da dočekamo i “prestolonasljednika”, odnosno Dodika mlađeg, Igora, a bilo koji od njih dvojice da dođe ili bilo ko iz Vlade RS, mi smo nepokolebljivi i reći ćemo im da nećemo dozvoliti rudarenje u Loparama ” – odlučni su majevički ekološki aktivisti.
