Federalna direkcija za robne rezerve je, od Ureda za reviziju institucija u FBiH, u posljednjem ciklusu provedenih finansijskih revizija – za 2020. godinu – dobila mišljenje s rezervom za obje komponente finansijske revizije, kao i nakon prethodne revizije, provedene tri godine ranije.
Za otklanjanje uočenih nedostataka, grešaka i nezakonitosti u radu, dobila je čak 21 preporuku, od kojih su većina – ponovljene preporuke iz revizije za 2017., koje u međuvremenu nisu realizovane.
Naime, od 23 preporuke iz finansijske ravizije za 2017. Federalna direkcija za robne rezerve je, do finansijske revizije za 2020. u potpunosti realizovala tek – 3.
Revizori su konstatovali da je Federalna direkcija za robne rezerve, kršila Zakon o budžetima, Zakon o javnim nabavkama, Zakonom o računovodstvu i reviziji u FBiH, te, Zakon o federalnim robnim rezervama, u vezi s kojim su eksplicitno naveli:
“Prijedlog srednjoročnog programa robnih rezervi za period od pet godina nije dostavljen Vladi FBiH u skladu sa Zakonom o federalnim robnim rezervama. Zbog toga nije donesen Srednjoročni program federalnih robnih rezervi, kojim se utvrđuje vrsta, količina i vrijednost federalnih robnih rezervi; njihov teritorijalni razmještaj; količina roba za obnavljanje, najmanja količina roba koja mora biti stalno na raspolaganju za potrebe snabdijevanja u slučaju prirodnih i drugih nesreća većeg obima i rata, te broj dana snabdijevanja ovim količinama i uslovi pod kojima se određene vrste i količine federalnih robnih rezervi povjeravaju na skladištenje.”
S druge strane, Republika Srpska, od uništenja, odnosno, stečaja JP “Robne rezerve Republike Srpske”, nema robne rezerve, već “interventne nabavke proizvoda, roba i sredstava u uslovima ozbiljnih poremećaja na tržištu RS-a“.
A pomenute JP “Robne rezerve RS” su, u zadnjoj provedenoj finansijskoj reviziji (za 2015. godinu), od Glavne službe za reviziju javnog sektora RS dobila negativne ocjene za obje komponente finansijske revizije, konstataciju o kršenju više zakona i podzakonskih akata, te, 17 preporuka za otklanjanje uočenih nepravilnosti i nezakonitosti u radu. Koje, dakle, nikad nisu realizovane.
A Vlada koja je uništenje “Robnih rezervi” pravdala “potrebom da se unaprijedi sistem robnih rezervi, te eliminiše slabost prethodnih zakonskih rješenja i da se oblast robnih rezervi definiše na način prilagođen uslovima tržišta”, umjesto da aktuelnu krizu dočekuje sa spremnim, krcatim, skladištima i terminalima, 3. marta 2022. Usvaja “Informaciju o mogućnostima realizacije interventnih nabavki roba, kojom se nalaže nabavka osnovnih životnih namirnica i nafte u iznosu od 15 miliona KM”.
Cinici bi, osim konstatacije da se sa 15 miliona KM ne može učiniti ništa značajno u regulisanju stanja na tržištu, dodali i da je to prilično mala svota za one koji svaku ovdašnju krizu (a njih, kao što znamo ne manjka) koriste da bi se u nju “ugradili”.
