Poslanici Narodne skupštine Republike Srpske juče, 21.12.2023., na prvom nastavku Sedme redovne sjednice Narodne skupštine, okončali su raspravu o Nacrtu zakona o imunitetu Republike Srpske.
Ovaj zakon propisuje da najviši nosioci izvršne vlasti u Republici Srpskoj nisu krivično ili građanski odgovorni za bilo koji postupak izvršen u okviru njihovih dužnosti i na taj način se štite kao i nosioci zakonodavne i sudske vlasti.
Transparency International u BiH prethodno je upozorio da eventualno usvajanje ovog zakona otvara ogroman prostor za kriminal i nekažnjavanje krivičnih djela korupcije koja počine najviši zvaničnici.
“Ovakav zakon bi amnestirao nosioce najodgovornijih izvršnih funkcija krivičnog procesuiranja za bilo kakva djela koja počine “iz svoje nadležnosti” što je suprotno svim međunarodnim standardima”, stav je TI BiH, zbog čega su i zatražili povlačenje Zakona iz dalje procedure.
Iz ove su organizacija podsjetili da se ovim zakonom imunitet, osim poslanicima daje i nosiocima izvršnih funkcija – Predsjedniku i potpredsjednicima Republike Srpske i članovima Vlade – što bi dovelo do gubitka suštine samog imuniteta, budući da je opšta tendencija da se obim imuniteta sužava.
“Posebno je problematična retroaktivna primjena zakona što je Ustavom RS predviđeno samo kao izuzetak, i to ukoliko se utvrdi opšti interes.”, upozorili su iz Transparency-ja.
I podsjetili da Konvencija UN protiv korupcije (UNCAC) predviđa uspostavljanje ravnoteže između imuniteta koji se daje najvišim zvaničnicima i njihove odgovornosti za eventualna krivična djela.
“Slično viđenje dijeli i Venecijanska komisija koja u svom “Izvještaju o obimu i uskraćenju parlamentarnih imuniteta” smatra da je ovaj oblik imuniteta star i tradicionalan institut, koji nije primjenjiv u funkcionalnim demokratijama čija zloupotreba nužno vodi do kršenja zakona i opstrukcije pravde, potkopavajući demokratski kapacitet i povjerenje u institucije.”, naveli su iz TI BiH, upozorivši poslanike na potencijalne štetne posljedice po pravnu sigurnost i vladavinu prava ali i neusaglašenosti ovakvog zakonskog rješenja sa međunarodnim standardima.
