Na sjednici održanoj 09.02.2023. godine, Vlada Federacije BiH usvojila je Odluku o izdvajanju sredstava za Fond solidarnosti u 2023. godini kojom je propisala stopu izdvajanja sredstava od ukupnih prihoda ostvarenih od doprinosa za obavezno zdravstveno osiguranje u iznosu od 10,2%. Ovom odlukom Vlada Federacije je izvršila svoju obavezu o utvrđivanju procenta izdvajanja od ukupnih prihoda ostvarenih na osnovu doprinosa za obavezno zdravstveno osiguranje u korist Fonda solidarnosti FBiH, propisanu Zakonom o zdravstvenom osiguranju. Međutim, Vlada je istovremeno potvrdila i svoj kontinuitet finansiranja Fonda solidarnosti FBiH suprotno odredbama Zakona o zdravstvenom osiguranja FBiH, čime je nastavila praksu kojom se umanjuju prava građanima FBiH u oblasti zdravstvene zaštite.
Naime, uvažavajući projekciju Ministarstva finansija FBH predstavljenu u Dokumentu okvirnog budžeta za period 2023-2025 godina, gdje su doprinosi za obavezno zdravstveno osiguranje u FBiH u 2023. godini projektovani u iznosu od 1,7 milijardi KM, Vlada je pomenutom odlukom osigurala sredstva za potrebe rada Fonda u iznosu od 173 miliona KM. Međutim Vlada je „zaboravila“ na vlastitu obavezu koja proističe iz Zakona o zdravstvenom osiguranju, kojim je propisano da ona mora osigurati sredstava za rad Fonda solidarnosti u iznosu identičnom sredstvima prikupljenim po osnovu doprinosa za obavezno zdravstveno osiguranje.
Umjesto 173 miliona KM, koliko je obavezna izdvojiti po Zakonu, Vlada je, budžetom za 2023, predvidjela izfvajanje svega 33,5 miliona. Uskrativši Fondu, odnosno građanima ove zemlje čije se liječenje omogućava sredstvima ovog fonda, čak 140 miliona KM.
Na neprihvatljivost ovakvog ponašanja i njegove posljedice, upozoravano je u više navrata i iz nevladinog sektora i iz medija, ali i iz institucije koja je glavni kontrolor trošenja javnog novca i sredstava u Federaciji – Ureda za reviziju institucija u FBiH, koji je nakon provedene finansijske revizije za 2021. konstatovao da je za potrebe Fonda izdvojeno svega 18,9% od iznosa koji je predviđen zakonom, što „ za posljedicu ima duge liste čekanja za pružanje zdravstvenih usluga, kao i za lijekove koji se finansiraju iz sredstava Fonda solidarnosti, a može uticati na konačan ishod liječenja zbog čekanja.“.
Dakle, Ured za reviziju je osjetio potrebu da Vladu upozori da ne samo da krši zakone, nego i da se „igra“ sa životima ljudi. I to ljudi sa ozbiljnim zdravstvenim problemima, zbog kojih je Fond solidarnosti i stvoren.
Nezakonitost i nehumanost ponašanja Vlade, u ovom kontekstu, zadnji put je pokušala spriječiti grupa organizacija civilnog društva, okupljenih oko Centara Civilnih Inicijativa, u januaru 2023. godini kada su podnijeli Parlamentu FBiH inicijativu kojom je ukazano na „propuste“ Vlade FBiH pri finansiranju Fonda solidarnosti i od parlamentaraca zatraženo da amandmanskim djelovanjem od Vlade FBiH zahtjevaju korigovanje podnešenog prijedloga budžeta, u smislu poštovanja zakonske obaveze u vezi finansiranja Fonda solidarnosti FBiH. Parlamentarci su inicijativu civilnog društva prihvatili, ali je Vlada njihov amandman, kojim je zahtijevano da se finansiranje rada Fonda solidarnosti FBiH uskladi sa Zakonom o zdravstvenom osiguranju – odbila.
Nepostupanjem po Zakonu, Vlada FBiH je od 2002. godine, kada je formiran Fond solidarnosti Federacije BiH, izbjegla plaćanje svoje obaveze u aposlutnom iznosu od cca 1,53 milijarde KM. Para za Fond, u zakonom predviđenom obimu, se nije našlo nijedne od 20 proteklih godina, u kojim je budžet Federacije rastao od 1,6 milijardi, koliki je bio 2002. od aktuelnih 6,7 milijardi za 2023.
Ovakav odnos Vlade FBiH je posebno interesantan u kontekstu usvajanja „istorijskog budžeta“ FBiH, u kome je procentualni odnos za izdvajanje sredstava za potrebe rada Fonda solidarnosti FBiH iz Budžeta FBiH na istorijskom minimumu.
