U petak 15.11.2024. započeo je, u Odjelu II Suda BiH, sudski proces u predmetu “S1 2 K 048514 24 K – Kalinić Zoran i dr.”, poznatijem kao Afera “Klaster”, a isti dana je iz Crne Gore stigla u našu zemlju vijest da ta susjedna država neće priznavati diplome sa šest privatnih visokoškolskih ustanova iz BiH, osumnjičenih za kupoprodaju diploma, sve dok se ne donese presuda u ovom predmetu.
Ministarstvo prosvjete, nauke i inovacija Crne Gore najavilo je da obustavlja postupke i stavlja “sa strane” sve zahtjeve za priznavanje obrazovnih isprava koje su u prethodnom razdoblju stigle sa Univerziteta “Victoria International University” i Visoke škole “Union” iz Mostara, Internacionalnog univerziteta u Brčko distriktu, Nezavisnog univerziteta za političke i društvene nauke, Univerziteta za poslovni inženjering i menadžment “PIM” i Visoke škola za primijenjene i pravne nauke “Prometej” iz Banja Luke.
“Nema priznavanja dok se ne završi sudski proces, a nakon odluke bh. pravosudnih organa, nadležni resor će se odrediti prema tome ima li razloga da se eventualne diplome crnogorskih državljana s ovih bh. ustanova na dalje postupanje proslijede tužilaštvima” – prenijeli su podgoričke “Vijesti” informacije nadležnih za visoko obrazovanje Crne Gore.
Vlada Crne Gore je još sredinom jula zadužila Ministarstvo prosvjete, nauke i inovacija da uputi zamolnice pravosudnim organima BiH i pribavi podatke o ustanovama koje su obuhvaćene istragom Tužilaštva BiH i SIPA. Na kraju prošle godine Ministarstvu prosvjete Crne Gore imalo je 4.800 zahtjeva za nostrifikaciju diploma, a radilo se uglavnom o diplomama stečenim u BiH, Srbiji, Rusiji, Turskoj i Ukrajini.
I pored toga što je, takođe, jedna od osumnjičenih u aferi “Klaster”, Visoka škola za primijenjene i pravne nauke „Prometej“ Banja Luka je podnijela tužbu protiv Agencije za visoko obrazovanje Republike Srpske (AVORS). Tužba je podnesena zbog odbijanja akreditacije, a kao osnov navode da su još 22.03.2021. godine podnijeli zahtjev i predali kompletnu dokumentaciju za akreditaciju visokoškolske ustanove i studijskih programa u skladu sa standardima, kriterijumima i smjernicama za osiguranje kvaliteta u evropskom prostoru visokog obrazovanja.
“Nakon tri godine držanja u neizvjesnosti, maltretiranja kako studenata tako i nastavnog i administrativnog osoblja Visoke škole, kao i demonstracije sile od strane rukovodstva AVORS-a, bez pravnog obrazloženja, navodeći da je jedini razlog taj da Komisija stručnjaka nije dobro uradila svoj posao, Agencija za visoko obrazovanje RS donosi Rješenje o odbijanju akreditacije. Uprava Visoke škole „Prometej“, će u narednom periodu preduzeti sve pravne radnje da se odbrani od nezakonitih radnji AVORS” – saopštili su prošlog mjeseca iz “Prometeja”.
Problema sa nadležnima za visoko obrazovanje smatraju da imaju i u Evropskom univerzitetu “Kallos” u Tuzli, kome je oduzeta licenca za rad, na osnovu odluke koju je donijela komisija, koju je imenovalo Ministarstvo obrazovanja i nauke Tuzlanskog kantona, sa navedenim obrazloženjem da ova visokoškolska ustanova, osnovana 2015. godine, ne ispunjava osnovne kriterije potrebne za rad prema zakonskim propisima u oblasti visokog obrazovanja.
Ova privatna visokoškolska ustanova ima važeću akreditaciju od 16.08.2022. godine, koja bi trebala da važi do 16.08.2027. godine, ali je je nakon oduzimanja licence za rad Ministarstva TK i Općinski sud u Tuzli odbio privremenu mjeru osiguranja kojom bi, eventualno, omogućio nastavak rada „Kallos“-a do okončanja spora oko oduzimanja licence.
“Ovo je samo mali dio problema u visokom obrazovanju u BiH, na koje ukazujemo već četiri godine unazad. Trenutno su, po nama, pored šest visokoškolskih ustanova ubuhvaćenih optužnicom “Klaster” i još 15 fizičkih lica, u RS najaktuelniji da je AVORS, osim Visokoj školi za primjenjene i pravne nauke “Prometej”, izdao Rješenje o odbijanju akreditacije i Visokoj školi “Koledž kozmetologije i estetike” Banja Luka i Visokoj školi za ekonomiju i informatiku Prijedor. Takođe, da su akreditacije istekle Univerzitetu “Sinergija” Bijeljina i Nezavisnom univerzitetu Banja Luka. Nejasan je status i “Slobomir P Univerziteta” koji, iako ima važeću akreditaciju, ne bi mogao da obavlja djelatnost visokog obrazovanja jer stečajem matične kompanije “Slobomir” nema više vlastiti prostor, a i svi su mu bankovni računi ugašeni. Što se tiče Federacije, pored problema koje ima “Kallos”, Internacionalnom univerzitetu u Goraždu su vlasti BPK takođe uskratile akreditaciju, a Visokoj školi za turizam i menadžment u Konjicu je davno istekla akreditacija – reakcija je iz NGG „Akreditovane visokoškolske ustanove – priznate diplome“.
