Bolnice u entitetu Republika Srpska su u vrijeme pandemije korona virusa za liječenje teško oboljelih od Covid-19 uglavnom koristile tehnički kiseonik, koji nije lijek, umjesto medicinskog kiseonika, čime su životi pacijenata dodatno bili izloženi riziku. O ovome postoje jasne potvrde nadležnih institucija, kao i samih zdravstvenih ustanova, ali pravosudne institucije u Republici Srpskoj aferu „Kiseonik“ predmet prebacuju sa jednog tužilaštva na drugo, čime se, nema sumnje, odugovlači u donošenju tužilačke odluke. Namjera je da ta afera padne u zaborav, a odgovorni za kockanje sa ljudskim životima prođu nekažnjeno.
Republičko javno tužilaštvo je 11. aprila ove godine saopštilo da je „na osnovu analize pribavljene dokumentacije utvrđeno da ne postoje dokazi da su prijavljena lica Alen Šeranić, ministar zdravlja i socijalne zaštite Republike Srpske, Vlado Đajić, direktor UKC RS i Stanislav Čađo, direktor ‘TGT’ a.d. Laktaši, djelovali kao grupa ili organizovana kriminalna grupa odnosno da su pribavili imovinska korist ili drugom nanijeli štetu ili težu povreda prava drugog.“
Tužilac Posebnog odjeljenja Slobodan Ćelić, koji je radio na ovom slučaju, ne samo da je površno istražio aferu „Kiseonik“, po principu „šalji dalje“, već je učinio sve da trojac Šeranić, Đajić, Čađo budu oslobođeni svake odgovornosti, dok upletenost premijera Radovana Viškovića nije ni razmatrao.
Nekoliko kompanija, bez ikakve dozvole nadležne Agencije za lijekove BiH, bolnicama isporučuju tehnički kiseonik umjesto medicinskog, bolnice ga koriste da bi „liječili“ teško oboljele pacijente, svjesni rizika korištenja te vrste kiseonika, nadležni u Vladi, uključujući ministra zdravlja Alena Šeranića i premijera Radovana Viškovića, znaju sve o tome i nikom ništa. Za tužioca nema organizovane grupe niti njihove povezanosti?!!
Ko je liječen medicinskim, a ko tehničkim kiseonikom?
S ozbirom da se u nalazu tužioca Slobodana Ćelića navodi da je UKC RS raspolagao i određenim količinama medicinskog kiseonika, Žurnal je interesovalo da li je tužilac uopšte istraživao kome je i na osnovu kojih parametara u UKC RS davan medicinski kiseonik, koji jeste lijek, a kome tehnički kiseonik, koji nije lijek, već je štetan po zdravlje ljudi, zbog primjesa koje se nalaze u njemu i koje su opasne po život?
„U odnosu na drugi dio predmeta, odnosno krivična djela protiv zdravlja ljudi, protiv pravnog saobraćaja i protiv privrede i platnog prometa, odnosno upotrebu tehničkog kiseonika radi liječenja pacijenata i klasifikovanje ovog gasa kao medicinskog lijeka, te njegovog uticaja na zdravlje pacijenata i štetnost za zdravlje ljudi, nadležno je Okružno javno tužilaštvo u Banjaluci, zbog čega je cjelokupan spis dostavljen ovom tužilaštvu na nadležno postupanje koje će u daljem toku istrage preduzeti mjere, odnosno utvrditi koje okolnosti treba istražiti i koje istražne radnje treba provesti, a koje će dati odgovore na pitanja koja su predmet Vašeg interesovanja, ali i predmet interesovanja cjelokupne javnosti u Republici Srpskoj“, odgovoreno je Žurnalu iz Posebnog odjeljenja Republičkog javnog tužilaštva.
Pitanje o tome kojoj grupi pacijenata je davan medicinski kiseonik, koji je lijek, a kojim pacijentima je davan tehnički kiseonik, koji nije lijek, Žurnal je postavio i UKC RS. Iz ove zdravstvene ustanove je odgovoreno da se „svim pacijentima u UKC RS pristupa na isti, profesionalan način, te se liječe po najvišim medicinskim standardima i medicinskim protokolima“.
„Svi pacijenti čije zdravstveno stanje je zahtijevalo primjenu kiseoničke terpije primali su kvalitetan i bezbjedan kiseonik visokog stepena čistoće odnosno koncentracije kiseonika od 99,92 posto i 99,90 posto(što je čistoća viša od minimalnog procenta standarda za lijek), a što je i utvrđeno ekspertskim analizama nezavisne laboratorije“, odgovorili su iz UKC RS, čime su priznali da su većini pacijentima davali tehnički kiseonik, umjesto medicinskog.
Samo se može pretpostaviti kome je davan medicinski kiseonik. Sigurno to nisu bili pacijenti, koji spadaju u kategoriju običnog puka. Bez ozbira na tvrdnje da je tehnički kiseonik velikog procenta čistoće, ključni su upravo ti mali procenti ili promili koji ga razlikuju od medicinskog kiseonika. Tehnički kiseonik se koristi u industriji, za plinsko zavarivanje, plinsko rezanje… i sadrži štetne plinove, poput ugljičnog monoksida i metana, koji, kada se taj kiseonik primjenjuje kod ljudi, mogu biti fatalni. Osim toga, medicinski kiseonik se pakuje i distribuiše u posebnoj opremi.
Uz sve to, odavno je jasno da u UKC RS od početka pandemije nije postojao Protokol za liječenje pacijenata od Covid-19, jer postojanje Protokola znači i nabavku svih potrebnih lijekova za liječenje te vrste bolesti. Tvrdnje iz UKC RS o tome da su se kovid pacijenti liječili/liječe po „najvišim medicinskim standardima i medicinskim protokolima“ najblaže rečeno nije tačna.
Da je tako kako tvrde iz UKC-a, ne bi stopa smrtnosti u Republici Srpskoj od Covid-19 bila 5,67 posto, što potvrđuju i zvanični podaci Ministarstva civilnih poslova BiH objavljeni 21. aprila ove godine. Radi se o stopi smrtnosti, koja je među najvišim u svijetu!
Direktori bolnica su znali šta nabavljaju
Tražeći dodatna pojašnjenja od Posebnog odjeljenja pitali smo – iz koje dokumentacije je tužilac Ćejić utvrdio navedeno, s obzirom na to da je Agencija za lijekove BiH 27. septembra 2021. godine saopštila da firma „TGT“ Laktaši nije imala zahtjev prema toj Agenciji za uvoz medicinskog kiseonika i da ta kompanija nije uvozila medicinski kiseonik?
Budući da je u nalazu istrage tužilac Ćejić konstatovao da je „TGT“ „uvezao medicinski kiseonik“, Žurnal je tražio da odgovore – koja je laboratorija uzorkovala taj uvezeni medicinski kiseonik, koji se koristio na UKC RS, i da li Republičko tužilaštvo pribavilo dokumentaciju o tome?
Odgovore na ta pitanja nismo dobili.
Da je tužilac Ćelić imao namjeru da se ozbiljno bavi svojim poslom i da sve odgovorne za aferu „Kiseonik“ istjera na čistač, sigurno bi, po službenoj dužnosti, istragu proširio i na ostale osobe i firme koje su bolnicama u Republici Srpskoj, ali i Federaciji BiH i Brčko distriktu isporučivale tehnički, umjesto medicinskog kiseonika.
To je potpuno jasno iz nalaza glavne inspektorke Agencije za lijekove BiH, primarijus Indira Fazlagić, od 2. septembra 2021. godine. Tehnički kiseonik, umjesto medicinskog, tako su nabavljali i direktori bolnica “Sveti apostol Luka” Doboj, na čijem čelu je Mladen Gajić, Zlatko Maksimović, direktor bolnice “Sveti Vračevi” iz Bijeljine, kao i direktor trebinjske bolnice Nedeljko Lambeta. Radili su to čak i bez raspisanog javnog tendera.
Osim firme „TGT“, i firme „Kras“ iz Laktaša, „Milojević kompanija-Gilje Gas“, te „Tehnogas – Kakmuž“ iz Petrova su bolnicama i Doboju, Bijeljini, Brčkom i Trebinju, kao i nekim bolnicama u FBiH, poput bolnice u Sanskom Mostu, isporučivale tehnički kiseonik, koji je štetan po zdravlje ljudi, što je samo po sebi teško krivično djelo. Notorno je da su da su direktori tih bolnica znali šta im se isporučuje i da su za sve to imali prećutnu saglasnost Vlade RS.
