Nakon žestokih protivljenja mještana ozrenskih naselja i vlasti opštine Petrovo, Ministarstvo energetike i rudarstva RS je 31. maja ove godine povuklo datu saglasnost za rudna istraživanja na planini Ozren firmi „Medeni brijeg“ iz Bijeljine u vlasništvu australijske kompanije “Lykos Metals Limited”. Repriza ove „priče“ izgleda slijedi i u opštini Jezero, gdje su građani ustali u odbranu planine Sinjakovo.
U četvrtak, 20.10.2022., pod pritiskom nezadovljnih ekoloških aktivista i nevladinih organizacija iz Jezera i susjednih opština, na 13. sjednici Skupštine opštine Jezero na dnevnom redu će se naći prijedlog donošenja odluke da se od Ministarstva energetike i rudarstva Republike Srpske traži obustava-zabrana izvođenja detaljnih geoloških i geohemijskih istraživanja i drugih radnji koje se izvode na teritoriji opštine Jezero kompaniji “SNK Metali”.
“Razlog za donošenje navedene odluke vidimo u tome što se radovi izvode u zonama naseljenih područja, što se uništava prirodna, društvena i privatna imovina, uništavaju se izvori vode i narušava se zdravlje ljudi”, navodi se u prijedlogu.
Mještani Jezera 15.10.2022. su održali mirni protest ispred Opštine Jezero, a njima su se pridružili ekološki aktivisti iz Jajca, Šipova i Mrkonjić Grada. U ponedjeljak, 17.10., na sportskom dvorištu osnovne škole u Jezeru održan je i “okrugli stol” na otvorenom, na kojem su sa nezadovoljnim građanima razgovarali pozvani nadležni i stručnjaci, a prisustvovali su i predstavnici kompanije “Lykos Balkan Metals”. U prilog realizacije projekta i stavova investitora bila su izlaganja dekana Rudarskog fakulteta Prijedor Vladimira Malbašića, profesorice iz Banja Luke s Prirodno-matematičkog fakulteta Suzane Gotovac-Altagić, kao i predstavnika ministarstva Esada Salčina.
Svoje stavove, u ime nezadovoljnih mještana Jezera, suprostovali su im, sa brojnim pitanjima na koje u većoj mjeri nisu dobili odgovore, Mile Savić, Ilija Topić, Amela Šabić Ahmečković i drugi,.
Iz “SNK metali” su odbacili optužbe nezadovoljnih građana i iznijeli tvrdnje da sve radnje izvode po zakonu i ekološkim standardima, a Izvršni direktor firme iz Bijeljine Dejan Nikolić precizirao je da poštuju sve propise i pravila koja je propisalo resorno ministarstvo. Ponovili su ranije izošene tvrdnje da zbog započetih istraživanja u dolini Plive nema promjene u kvalitetu vode te da istraživanja ni na koji način neće uticati na život mještana.
Pomoćnik resornog ministra Esad Salčin se, u ime institucije koju predstavlja, izjasnio da su geološka istraživanja bakra, željeza i pratećih metala, na prostoru Sinjakovo, u opštine Jezero, u nadležnosti Ministarstva energetike i rudarstva RS i vršiće se sve dok budu u skladu sa odobrenom projektnom dokumentacijom i zakonom o geološkim istraživanju.
Stav Opštine Jezero je, bar za sada, još uvijek nedefinisan. Do sada se načelnica opštine Snežana Ružičić, naime, ograđivala izjavom da saglasnost za geološka istraživanja na ovom području nije dala Opština nego nadležno ministarstvo.
“Svi elaborati i ekološke studije su doneseni na nivou ministarstva i republičkih inspekcija. Firma koja radi istraživanja nam je dostavila garanciju da preuzima na sebe sve obaveze sanacije lokalne infrastrukture”, navela je Ružičićeva, ogradivši se od kritika koji su na skupu u Jezeru upućeni prema zvaničnicima iz republičkih vlasti i pozvanim gostima.
Dok je predsjednica Skupštine opštine Jezero Dragana Karaga, najavivši sjednici Skupštine sa razmatranjem odluke o zabrani daljnih geoloških istraživanja na području opštine na dnevnom redu, na skupu ispred osnovne škole u ponedjeljak, obećala prisutnim „da neće razočarati narod koji ih je birao“ i rekla da „vjeruje odbornicima da će donijeti ispravnu odluku“, još uvijek je nejasno kako će se u svemu ovome postaviti načelnica Snježana Ružičić. Obje su kadrovi vladajućeg SNSD, a Ružičić je na poslednjim Opštinskim izborima 2020. godine bila jedini kandidat za tu funkciju.
Podsjećamo, osim u opštini Jezero, „SNK Metali“, od Ministarstva energetike i rudarstva RS, dobili su koncesije na rudna istraživanja na planini Sinjakovo i za područje dijelova opština Mrkonjić Grad i Šipovo. „Kćerka“ australijske kompanije “Lykos Metals Limited”, odnosno bosanskohercegovačke firme „Lykos Balkan Metals”, sa još dva preduzeća su nosioci istraživanja. „Medeni brijeg“ za područje opštine Petrovo na planini Ozren i „Braha Resources” na području opštine Čajniče. Sve tri firme, kao i matična „Lykos Balkan Metals” registrovane su u Bijeljini.
