I MUP RS se pridružio obilježavanju Međunarodnog dana borbe protiv korupcije? – ironična je reakcija na saopštenje koje je dan prije 09.12.2023. objavilo Odjeljenje za odnose s javnošću Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske.
U saopštenje se navodi da je Uprava kriminalističke policije MUP-a RS podnijela Okružnom javnom tužilaštvu Banja Luka Izvještaj o počinjenim krivičnim djelima protiv O.S. i D.S. iz Laktaša i jednog privrednog društva iz Laktaša zbog postojanja osnova sumnje da su počinili krivična djela „Nezakonito postupanje u privrednom poslovanju“, „Protivzakonito zauzimanje“ i „Eksploatacija prirodnih bogatsava i dobara od opšteg značaja“ i „Povreda obaveza vođenja trgovačkih i poslovnih knjiga i sastavljanja finansijskih izvještaja i njihovog falsifikovanja ili uništavanja“.
“Navedena lica se sumnjiče da su na zemljištu koje je u vlasništvu prvoprijavljenog O.S. tokom 2020. godine, bez odobrenja i Ugovora o koncesiji eksploatisali mineralnu sirovinu šljunak u količini od 72.050 metara kubnih sa poljoprivrednog zemljišta, a zatim istu evidentirali u poslovne knjige preduzeća koje su dalje prodavali.
Prijavljena lica se sumnjiče i da su u periodu od februara 2021. do marta 2022. godine mineralnu sirovinu iz ranijeg perioda u količini od 187.402 metara kubnih za koju nisu imali odobrenje za eksploataciju od Javne ustanove „Vode“ prikazali u poslovnim knjigama i dalje prodavali kao što su i količinu od 62.441 metara kubnih lažno prikazali u poslovnim knjigama svog preduzeća iako se to preduzeće nije bavilo eksploatacijom mineralnih sirovina niti je pomenutu robu isporučilo privrednom subjektu koje je prijavljeno. Navedenim krivičnim djelima pribavljena je protipravna imovinska korist privrednom društvu iz Laktaša u iznosu od 5.043.000,00 KM, a Budžet Republike Srpske oštetili u iznosu 374.764,00 KM. ”, navodi se u saopštenju koje potpisuje načelnica Odjeljenja Mirna Miljanović.
Samom saopštenju, odnosno njegovom sadržaju, se nema šta prigovoriti. Ironija s početka teksta vezana je za činjenicu da policija i pravosuđe u Republici Srpskoj već desetljećima ne rade svoj posao, odnosno ne štite javni interes, dopuštajući masovnu nelegalnu eksploataciju šljunka i ekstremno bogaćanje pojedinaca na pljački prirodnih bogatstava. Za šta se osnovano sumnja da je moguće samo zahvaljujući sistemskoj korupciji u pozadini, odnodno političkoj i institucionalnoj zaštiti kriminalaca.
Zahvaljujući medijima i građanskom aktivizmu, odnosno pojavi neformalnih grupa građana, podržanih od određenih nevladinih organizacija, javnost je zadnjih godina upoznata sa ozbiljnošću problema – sa raširenošću ove kriminalne aktivnosti, brojnim primjerima nesankcionisane stravične devastacije korita i priobalja ovdašnjih rijeka i sa neadekvatnom reakcijom sistema. Reakcijom koja je spora, neefikasna i na nivou simboličnosti. I koja umjesto stvarnih, konkretnih rezultata, nudi povremenu propagandnu dimnu zavjesu.
Niti su akcije protiv nelegalnih šljunkara dovoljno česte i efikasne, niti pravosuđe ovom problemu pridaje adekvatan značaj, niti institucije prihvataju vlastitu odgovornost – naprotiv, umjesto toga svjedočili smo negiranju problema i napadima na aktiviste koji se za njegovo otklanjanje bore.
I upravo aktivisti ovu “spektakularnu policijsku akciju” stavljaju “na svoje mjesto”, podsjećajući na svoja ranija upozorenja, otkrića, prijave,…
“Argumentovano smo ukazivali da je jedva prikupljenih dva miliona naknada za izvađeni šljunak za godinu dana minorno u odnosu na to koliki profit ostvaruju šljunkari. Sada, na ovom primjeru se to i pokazalo, jer je više nego dvostruku nezakonitu dobit ostvarilo samo jedno preduzeće iz Laktaša.” – reakcija je iz neformalne grupe građana “Za legalnu i kontrolisanu eksploataciju šljunka u RS”.
Pritom, dok se povremeno i uhapsi nekog nelegalnog šljunkara, da bi se ostavio utisak da se nešto radi (pri čemu skeptici tvrde da se zapravo samo hapsi one koji su pokušali raditi bez “zaštite”), korupcijom u pozadini ove kriminalne aktivnosti, koja i čini mogućim njeno, manje više neometano, višedecenijsko trajanje, ne bavi se niko.
