3. i 4.12. 2024. godine, na 12. redovnoj sjednici Narodne skupštine Republike Srpske, kao 16., 17., 18. i 19. tačka dnevnog reda razmatrani su izvještaji o finansijskoj reviziji 4 subjekta koja su od Glavne službe za reviziju dobili negativnu ocjenu za jednu od komponenti finansijske revizije – Akcionarsko društvo za proizvodnju, remont i trgovinu „Kosmos“ Banja Luka (za finanansijske izvještaje u reviziji za 2023.), Centar za profesionalnu rehabilitaciju i zapošljavanje invalida a. d. Banja Luka (za finanansijske izvještaje u reviziji za 2022.), JKP „Sokolac“ Sokolac (za finanansijske izvještaje u reviziji za 2022.) i „Gradsko groblje“ JK a. d. Banja Luka (za usklađenost poslovanja sa zakonima i drugim propisima u finansijskoj reviziji za 2022.).
Podsjetimo, izvještaji finansijske revizije sa negativnim ocjenama razmatraju se u Narodnoj skupštini ponovo, nakon petogodišnje pauze, od marta 2024.
Prethodno je odlukom Zakonodavnog odbora (od 11.12.2023.), donesenom na inicijativu nvo Centri civilnih inicijativa, a na zahtjev Predsjednika NSRS, prekinuta višegodišnja praksa opstrukcija koju su unutar Odbora za reviziju vršili poslanici vladajuće većine, ne dopuštajući da izvještaji sa negativnim ocjenama revizora budu proslijeđeni Skupštini, čime se željelo spriječiti javnu kritiku kadrova vladajuće koalicije od strane opozicije.
Podsjetimo da je jedna od glavnih tačaka sporenja bio zapravo izvještaj o finansijskoj reviziji JPŠ “Šume Republike Srpske”, zbog čijeg je upornog odbijanja da se dozvoli da on dođe pred poslanike NS i omogući rasprava o njemu pred javnošću, predsjedavajući tog odbora (iz opozicionog SDS-a) svoje kolege u odboru optužio da štite kriminal i korupciju i vlastite interese, navodeći da se u “Šumama Republike Srpske”, mjesečno krade 10 miliona KM.
S obzirom na epilog sa hapšenjima i smjenama u ovom preduzeću u drugoj polovini 2024. evidentno je da je izgubljeno značajno vrijeme. I novac.
A naknadna izjava predsjednika vladajuće stranke, da “Postoje jasne indicije da se u “Šumama Republike Srpske” stvorila organizovana banda koja pljačka narodno bogatstvo šuma, sprovodeći nezakonite radnje, otuđujući javnu imovinu i time dovode u pitanje izvršavanje zakonske funkcije “Šuma RS ”.” nevjerovatni je cinizam vlasti sa izvanrednom sposobnošću pranja ruku od svojih marioneta i političkog preživljavanja i najvećih afera.
Jer je upravo ta stranka čitavo vrijeme vršila opstrukcije javnog uvida u poslovanje preduzeća, godinama ignorisala upozorenja medija, nvo i opozicije o teškoj pljački i državne i privatne imovine, a nakon prvih hapšenja tvrdila da se radi o “namještaljki kako bi se urušio integritet ove stranke pred izbore”. I pritom niko, od političkih aktera u pozadini svega toga što je rađeno, a što je bilo takoreći “javna tajna”, do dana današnjeg, nije smijenjen ili podnio ostavku.
No, izvještaji sa negativnim ocjenama revizora se, dakle, ponovo razmatraju u Narodnoj skupštini. Ali i dalje oštre kritike se čuju samo iz redova opozicije. Što je, s obzirom na način popunjavanja “fotelja” po javnim ustanovama i preduzećima, očekivano. Ali je po smisao i cilj revizije porazno. Jer da bi rad revizora imao smisla i bio ostvaren cilj poboljšanja rada javnih institucija i preduzeća, a time i kvaliteta života građana, mora se prestati sa štićenjem uskostranačkih, privatnih i koruptivnih interesa. I koncentrisati na efekte rada institucija i otklanjanje uočenih nedostataka, grešaka i nezakonitosti u njihovom radu. Uz podrazumijevajuće smjene, ukoliko su te greške i nezakonitosti značajnog stepena ili ako se uporno ponavljaju. Bez obzira na to o čijim kadrovima se radilo i ko “iza njih stajao”.
Nefunkcionisanje instituta individualne odgovornosti, ignorisanje argumenata od strane vlasti ili čak pružanje zaštite “svojim” kadrovima, sugeriše da kriminal nije individualni čin. Nego da iza njega stoji organizovana kriminalna grupa. Podsjetimo da je u susjedstvu vladajuća stranka osuđena zbog korupcije i izvlačenja novca iz državnih institucija i firmi i da joj je bivši predsjednik u zatvoru zbog toga.
