Kako bi se zaštitio vrijedan i jedinstven biodiverzitet pritoka Neretve: Bune, Bunice, Bregave i Trebižata, neophodna je zaštita ovih rijeka, zbog čega će Centar za životnu sredinu podnijeti i zvaničnu inicijativu prema relevantnim institucijama.
Ovo je zaključeno nakon istraživanja nekoliko grupa organizama na ovom području (flora i vegetacija, ptice, briofite, vodozemci i gmizavci, leptiri, vodeni makrobeskičmenjaci, sisari), a koja su provedena tokom 2020. godine. Rezultati istraživanja su predstavljeni u publikaciji koja je prezentovana na Prirodno-matematičkom fakultetu u Banjoj Luci 11. novembra. Tokom promocije prikazan je i video „4 žile kucavice Neretve“ koji se osvrće na rezultate istraživanja, ali i pritiske na biodiverzitet koje su identifikovani na ovom području.
Istraživanja su realizovana kroz projekat „Koraci ka zaštiti pritoka Neretve: Buna, Bunica, Bregava i Trebižat“ koji finasira fondacija Critical Ecosystem Partnership Fund, a čiji je cilj da se kroz kombinaciju naučnoistraživačkog rada i aktivnosti zagovaranja postigne dugoročna zaštita i održiva upotreba navedenih pritoka Neretve.
„Područje obuhvaćeno našim istraživanjima je jedan od značajnijih centara biodiverziteta u BiH, ali i šire. S obzirom na velike antropogene pritiske koje smo identifikovali na ovom području, cilj je bio da se prikupi što više podataka koji će nam poslužiti kao agrumenti za zagovaranje zaštite ovih rijeka“, istakla je Dragana Kovačić Jošić, koordinatorica projekta „Koraci ka zaštiti pritoka Neretve: Buna, Bunica, Bregava i Trebižat“ u Centru za životnu sredinu.
Đorđije Milanović, ekspert za floru i vegetaciju je istakao da je biljni svijet uz hercegovačke rijeke razvijen zahvaljujući vodenim tokovima i njihovom dosadašnjem vodnom režimu te da bi svaka, čak i najmanja izmjena vodnog režima direktno i indirektno ugrozila opstanak postojećeg biljnog svijeta, omogućila njegovu dalju degradaciju, a ponegdje vodila i potpunom uništenju određenih tipova staništa i flore koja se na njima razvija.
«Naročito bi situacija bila povoljnija za totalnu ekspanziju invazivnih vrsta, čije prisustvo i danas predstavlja jedan od najizraženijih negativnih faktora uz ove rijeke. Zbog svega toga, neophodno je spriječiti izgradnju planiranih malih hidroelektrana koje imaju višestruke negativne efekte i prave velike štete po ekosisteme i živi svijet u vodama i uz vodotoke“, upozorio je Milanović.
Goran Topić, koji je na ovom području proveo istraživanja ptica potvrdio je da se nameće potreba zaštite ovih vrijednih lokaliteta, jer veliki negativan uticaj čovjeka nepovratno uništava najvrijednija staništa ptica.
«Preliminarna istraživanja značajno su doprinijela poznavanju brojnosti i distribucije velikog broja vrsta. To se posebno odnosi na vrste čiji je gnijezdeći areal ograničen isključivo na mediteransku zonu, pri čemu pritoke Neretve predstavljaju najbolja staništa za njih», pojasnio je Topić.
Publikacija sa rezultatima istraživanja je dostupna web sajtu Centra za životnu sredinu na ovom LINKU.
