U Državnom registru akreditovanih visokoškolskih ustanova u BiH, koji vodi Agencija za razvoj visokog obrazovanja i osiguranje kvaliteta BiH (HEA BiH), trenutno se nalazi ukupno 38 VŠU, od kojih je 20 iz FBiH, 15 iz RS i tri iz Brčko Distrikta.
Dok se HEA BiH, Agencija za visoko obrazovanje Republike Srpske (AVORS), kantonalna ministarstva u FBiH i Odjel za obrazovanje Distrikta Brčko bave klasterskom akreditacijom studijskih programa, Tužilaštvo BiH se sa Agencijom za istrage i zaštitu SIPA bavi aferom kupoprodaje diploma simboličkog naziva „Klaster“. Taj „registar“ vodi Tužilaštvo BiH i u njemu je trenutno devet visokoškolskih ustanova koje se dovode u vezu sa kuporodajom javnih isprava, kojima se stiče visokoobrazovno zvanje.
Poslednji je na taj spisak, u ovom mjesecu, „uvršten“ Victoria International University, Mostar, koji je nastao ujedinjenjem Univerziteta modernih znanosti CKM Mostar i Visoke škole „Union“ Mostar, a registrovan Rješenjem Općinskog suda u Mostaru 18.08.2023. godine.
SIPA je, po nalogu Tužilaštva BiH, ponovo pretresala i izuzimala dokumentaciju krajem decembra i iz Nezavisnog univerziteta Banja Luka.
A osim ove dvije visokoškolske ustanove aferom „Klaster“ obuhvaćeni su i Univerzitet za poslovne studije (UPS) Banjaluka, Visoka škole za primjenjene i pravne nauke “Prometej” Banja Luka, Panevropski univerzitet “Apeiron”, Univerzitet za poslovni inženjering i menadžment (PIM) Banja Luka, Internacionalni univerzitet Travnik, te odvojeno Univerzitet modernih znanosti “CKM” Mostar i Visoka škola “Union” Mostar.
Za manje od mjesec dana navršiće se godina dana od početka akcije „Klaster“, ali Tužilaštvo još uvijek nema donesenu odluku u ovom predmetu, pa nema ni govora da bi u skorije vrijeme mogao započeti sudski postupak protiv onih koji budu obuhvaćeni optužnicom.
Najviše u svemu ovome trpe i štetu imaju studenti koji studiraju na ovim visokoškolskim ustanovama, jer je veliko pitanje šta će biti sa tim ustanovama (i njihovim studentima i diplomama) ukoliko se dokaže da su učestvovali u kupoprodaji diploma. Sa svoje strane, studentski aktivisti su započeli kreiranje mape visokoškolskih ustanova u BiH, na kojoj će biti naznačni rokovi do kada su one akreditovane, kao i one koje nemaju validnu akreditaciju.
„Koristili smo bazu podataka čije ažuriranje radi novoimenovana „postava“ HEA BiH, što u ranijem periodu nije bio slučaj. Dobar dio posla smo uradili, a već u februaru ćemo promotivnim aktivnostima na prigodne načine studente i javnost upoznati sa stanjem u visokom obrazovanju, ne samo u Republici Srpskoj, čime smo se do sada prvenstveno bavili, već i na prostoru cijele BiH“ – informacije su iz neformalne grupe građana „Akreditovane visokoškolske ustanove – priznate diplome“.
Prema do sada sistematizovanim podacima studentskih aktivista, u Federaciji BiH prošle godine, 28.08.2023. je istekla akreditacija Univerzitetu Džemal Bijedić, u ovoj godini akreditacija ističe 23.01. Sveučilištu u Mostaru, 18.02. Victoria
International University-ju u Mostaru, Univerzitetu u Zenici 29.03., Visokoj školi “Logos centar” Mostar 04.05., uslovna akreditacija data na dvije godine 16.05. ističe Visokoj školi za turizam i menadžment Konjic, Univerzitetu u Sarajevu akreditacija ističe 10.09, a Internacionalnom univerzitetu u Sarajevu 14.10.2024.
Sljedeće, 2025.godine akreditacija ističe Univerzitetu Sarajevska škola za nauku i tehnologiju, Internacionalnom Burč univerzitetu Sarajevo, Internacionalnom univerzitetu u Travniku, Sveučilištu Hercegovina Mostar, Univerzitetu u Bihaću i Visokoj školi “Internacionalna poslovno-informaciona akademija” Tuzla.
Do 2026. godine akreditovani su Visoka škola “CEPS-Centar za poslovne studije” Kiseljak, Visoka škola za finansije i računovodstvo FINra Tuzla, Univerzitet u Travniku, Univerzitet u Tuzli i Sveučilište/Univerzitet „Vitez“ Travnik, dok akreditacija važi do 2027. godine za Evropski univerzitet „Kallos“ Tuzla.
Od visokoškolskih ustanova koje su iz Republike srpske upisane u Državni registar visokoškolskih ustanova u BiH i vodi ga HEA BiH, Visokoj školi za primjenjene i pravne nauke ”Prometej” Banja Luka akreditacija je istekla 18.04.2023. godine, akreditacija u ovoj godini ističe Univerzitetu u Banjoj Luci i Univerzitetu u Istočnom Sarajevu 26.03., produženi rok za akreditovanje ističe 03.04. Univerzitetu za poslovni inženjering i menadžment Banja Luka i Visokoj poslovno tehničkoj školi Doboj, 09.08. Univerzitetu Sinergija Bijeljina, Visokoj školi Banja Luka College i Nezavisnom univerzitetu Banja Luka 15.10., a Univerzitetu za poslovne studije Banja Luka 20.12.2024. godine.
U 2026. godini akreditacije ističu za Univerzitet “Bijeljina” Bijeljina i Visokoj medicinskoj školi Prijedor.
Do 2027. godine akreditovana je Visoka škola za uslužni biznis Istočno Sarajevo – Sokolac, Visoka medicinska škola zdravstva Doboj i Slobomir P Univerzitet Bijeljina, dok je najduže, odnosno do 2028. godine, akreditovan Panevropski univerzitet Apeiron, Banja Luka.
U Državni registar upisane su iz Brčko Distrikta Visoka škola računarstva i poslovnih komunikacija eMPIRICA, kojem akreditacija važi do 2025. godine, a godinu duže, odnosno do 2026. godine Evropskom univerzitetu Brčko Distriktikt Bih i Internacionalnom univerzitetu Brčko Distrikt BiH.
„I dalje ukazujemo na višegodišnje nerješavanje statusa Visoke škole za ekonomiju i informatiku Prijedor, Visoke škole “Koledž kozmetologije i estetike” Banja Luka i Visoke škole za turizam i hotelijerstvo Trerbinje, koje se nalaze u entitetskom registru kod AVORS, a još uvijek nisu upisane u Državni registar. Pritom, Visokoj školi Prijedor je odbijena akreditacija još u martu prošle godine, a imamo informacije da su upisivali studente i za ovu akademsku 2023/2024. godinu. I sve tri pomenute visoke škole su do sada izdale veliki broj diploma. Takođe, visokoškolskoj ustanovi Univerzitet “Privredna akademija” Brčko distrikt BiH izdata je licenca kao dozvola za rad rješenjem Odjeljenja za obrazovanje Vlade Brčko distrikta BiH, ali još uvijek ta ustanova nije obezbijedila upis u Državni registar kod HEA BiH” – navode aktivisti NGG „Akreditovane visokoškolske ustanove – priznate diplome“.