Na društvenim mrežama pokrenuta je stranica“Zagađenje Budžak-Lazarevo”u kojoj mještani ovog naselja upozoravaju na problem zagađenja vazduha. Mještani nisu sigurni odakle dolazi izvor zagađenja, a danima kontaktiraju nadležne koji prebacuju odgovornost sa sebe na druge institucije. Dok se loptica odgovornosti prebacuje građani žive vazduhom koji smrdi i podsjeća na topljenu plastiku.
Mještani kažu da se naseljem rano ujutru i kasno naveče širi smrad topljene plastike. Juče je pokrenuta i peticija kojom mještani žele skrenuti pažnju nadležnih republičkih i gradskih institucija na ovaj problem.
Mještanka Mirjana Kojić kaže da već dvije godine stanovnici Lazareva i ostalih naselja u okolini Livnice Jelšingrad imaju problem zbog smrada koji se obično javlja u kasnim večernjim ili ranim jutarnjim časovima.
“Podsjeća na smrad topljene plastike i sumpora. Već smo u panici, jer ne znamo da li je možda riječ o nečemu što je otrovno ili najblaže rečeno nezdravo. Pokušali smo da saznamo više, ali u Jelšingradu sve negiraju. Mi, građani, osnovali smo i Facebook grupu da bismo se povezali i vidjeli šta da činimo”, rekla je za BUKU Mirjana.
Dodaje da su zvali i institucije, ali kaže da svi prebacuju odgovornost jedni na druge.
“Jedno je sigurno, sada idemo do kraja i nećemo odustati, jer niko nema pravo da nas truje”, ističe naša sagovornica.
IzGradske uprave ističu da je izmjenom Zakona o zaštiti životne sredine i Zakona o upravljanju otpadom, iz jula 2020.godine lokalnom gradskom inspektoru je oduzeta nadležnost nad kontrolom subjekata za koje je ekološku dozvolu izdalo Ministarstvo.
Iz Republičke urbanističko građevinska i ekološke inspekcije rekli su nam da su 21. 6. ove godine zaprimili zahtjev grupe građana iz Ul. Knjaza Miloša za vršenje inspekcijske kontrole po istom osnovu (širenje neprijatnog mirisa oko zgrada u Ul. Knjaza Miloša, a za koji oni smatraju da potiče od preduzeća Jelšingrad – Livar)
“Inspektor je stupio u kontakt sa jednim od stanara gore navedene ulice te je tom prilikom dogovoreno da građani obavijeste čim se ponovo pojavi neprijatana miris te da će inspektori u bilo koje doba dana ili noći izaći na lice mjesta te pokušati identifikovati izvor neprijatnog mirisate preduzeti sve neophodne mjere iz svoje nadležnosti. Takođe je predloženo da grupa stanara koji se žale na naprijatne mirise oforme svoj tim od tri člana i da zajedno sa inspektorima obiđu sve pogone livnice Jelšingrad-Livar, što su isti i prihavatili”, rekli su za BUKU iz Inspektorata RS.
Dodaju da inspektori očekuju poziv građana da bi zajedno izvršili uvid u rad pomenute livnice, a sve u cilju što objektivnijeg sagledavanja stanja te preduzimanje svih neophodnih mjera na sprečavanju širenja neprijatnih mirisa i eventualnog uticaja istog na zdravlje ljudi.
Dodaju da je Republička urbanističko građevinnska i ekološka inspekcija 25.10, 30.10. i 08.11.2021. godine vršila kontrolu kod preduzeća Jelšingrad Livar Livnica čelika a.d. Banja Luka.
“Navedenom preduzeću od strane ove inspkecije naređeno je da putem ovlaštenog pravnog lica izvrši vanredno mjerenje i analizu emisije svih zagađujućih materija u vazduhu kao i ispitivanje kvaliteta vazduha (isparljiva organska jedinjenja) u životnoj sredini sa ciljem utvrđivanja kvaliteta vazduha na lokaciji livnice čelika”, ističu.
Dodaju da je za navedena mjerenja je od strane subjekta kontrole angažovana Javna naučno-istraživačka ustanova “Institut za zaštitu i ekologiju Republike Srpske”, Banjaluka, Laboratorija za ispitivanje parametara životne i radne sredine i Odjeljenje za ispitivanje kvaliteta vazduha (emisija).
Mjerenja su tada vršena iznad svih peći u kojima se vrši topljenje metala na visokim temperaturama na mjestu ulaska zagađujućih materija iz peći u ventilacioni sistem i na mjestu izlaska zagađujućih materija iz ventilacionog sistema, a iza filterskih postrojenja kao i mjerenje na mjestu koje je na udaljenosti od oko 50 m od najbližeg stambenog objekta.
Na dan mjerenja pogon je radio u punom kapacitetu. Od strane JNU “Institut za zaštitu i ekologiju Republike Srpske”, Banja Luka sačinjen je i dostavljen Izvještaj o mjerenju emisija zagađujućih materija u vazduhu. U Zaključku navedenog izvještaja navedeno je sledeće:
“Na osnovu terenskog uvida i izmjerenih vrijednosti emisije zagađujućih materija iz peći za topljenje ‘LIVAR JELŠINGRAD’ LIVNICA ČELIKA a.d. Banja Luka, i na osnovu dozvoljenih propisanih graničnih vrijednosti za zagađujuće materije iz Pravilnika o mjerama za sprečavanje i smanjenje zagađivanja vazduha i poboljšanje kvaliteta vazduha i Pravilnika o izmjenama i dopunama Pravilnika o mjerama za sprečavanje i smanjenje zagađivanja vazduha i poboljšanje kvaliteta vazduha, ovim Izvještajem možemo zaključiti da su emisije zagađujućih materija izmjerene na mjernim mjestima bile u dozvoljenim granicama emisije”, dodaju.
Na kraju ističu da prilikom boravka inspektora u toku tri dana trajanja kontrole od strane inspektora nisu konstatovani neprijatni mirisi u krugu subjekta kontrole.
Pokušali smo kontaktirati i Livnicu čelika “Jelšingrad”, ali se na broj koji je dostupan javnosti niko nije javljao.
