Predstavnici Evropske komisije su, na 6. sastanku Pododbora SSP-a između EU i Bosne i Hercegovine o inovacijama, inofrmacionom društvu i socijalnoj politici, održanom 20. oktobra 2022. godine, ocijenili pozitivnim napredak u uspostavljanju funkcionalnog sistema akreditacije visokoškolskih ustanova i studijskih programa u Bosni i Hercegovini, posebno pohvalivši uspostavljanje saradnje između Agencije za visoko obrazovanje Republike Srpske i Agencije za razvoj visokog obrazovanja i obezbjeđenje kvaliteta, na državnom nivou.
Direktor Agencije za visoko obrazovanje Republike Srpske prof. dr Biljana Vojvodić je na sastanku putem video-konferencije izvjestila o trenutnom stanju akreditacije visokoškolskih ustanova i studijskih programa, naglasivši da je Agencija realizovala sve preporuke iz izvještaja stručnjaka koje je mogla samostalno realizovati, kao što su objavljivanje svih recenzentskih izvještaja, te transparentnost u pogledu svih učesnika u postupcima, uključujući i sve angažovane recenzente.
Posebno važnim istakla je da je entitetska Agencija promijenila akte u dijelu koji se odnose na način odabira recenzenata, te omogućila pravo svim studentima iz Bosne i Hercegovine, kao i stranim studentima, da se prijave na listu recenzenata. Navedena lista je otvorenog tipa i recenzenti se mogu kontinuirano prijavljivati.
Vojvodić je istakla da je, kako bi omogućila uvid u mogućnost prijavljivanja svim zainteresovanim stranama, Agencija u nekoliko navrata obavještavala visokoškolske ustanove iz BiH i regiona, kao i studentske organizacije, da je poziv za prijave trajno otvoren i dostupan na internet stranici Agencije.
“Na problem nedovoljne saradnje dvije agencije u oblasti visokog obrazovanja u BiH su nam ukazali na odvojenim sastancima, koje smo prošle i krajem 2020. godine imali u Agenciji za razvoj visokog obrazovanja i osiguranje kvaliteta u BiH i Agenciji za razvoj visokog obrazovanja RS, uz naše interesovanje šta su mogući uzroci te nesaradnje i njihovo priznanje da su razlozi političke prirode. Sugerisali smo prevazilaženje tog problema, a svoj doprinos u prijavljivanju na listu recezenata dali smo prijavljivanjem i studenata iz naše aktivističke grupe” – informacije su iz neformalne grupe građana “Akreditovane visokoškolske ustanove – priznate diplome”.
Iz ove neformalne grupe građana kažu da pozdravljaju i informacije direktorke Agencije da je Republika Srpska dodatno unaprijedila metodologije akreditacije studijskih programa na način da su razvijena tri različita modela, te su pored prvobitnog modela recenzije, uvedeni i model klasterske akreditacije, kao i akreditacije pojedinačnog studijskog programa.
“Model akreditacije bira se u dogovoru sa visokoškolskom ustanovom, posebno imajući u vidu specifičnosti različitih ustanova, gdje je klasterski model prilagođen velikim univerzitetima koji izvode brojne studijske programe iz svih naučnih oblasti”, upoznala je dr Vojvodić predstavnike NGG i CCI-a na nedavnom sastanku u prostorijama Agencije RS.
“Upoznati smo da je od 2021. godine uspostavljena operativna saradnja sa Agencijom za razvoj visokog obrazovanja i obezbjeđenje kvaliteta, što je rezultiralo nesmetanim odvijanjem procesa akreditacije visokoškolskih ustanova i studijskih programa, kao i unapređenjem procedura u ovoj oblasti” – kažu iz pomenute neformalne grupe građana.
Inače, prema podacima iz Agencije RS, u ovom entitetutrenutno je 13 ustanova u različitim fazama postupka, po različitim modelima akreditacije studijskih programa. Deset ustanova je u postupku akreditacije ustanove i studijskih programa, za dvije ustanove u toku je postupak klasterske akreditacije studijskih programa iz oblasti inženjerstva i tehnologije, dok je za jednu ustanovu u toku postupak pojedinačne akreditacije jednog studijskog programa. Do sada je ukupno akreditovano 75 studijskih programa na različitim visokoškolskim ustanovama, dok je u toku postupak akreditacije za 48 studijskih programa.
Vojvodić je, na video konferenciji, takođe napomenula da su najveća prepreka sa kojom se Agencija susreće u postupcima akreditacije ustanova, a posebno studijskih programa – skromni resursi stručnjaka na Listi stručnjaka za ocjenjivanje i reviziju kvaliteta i davanje preporuka o akreditaciji na nivou BiH, posebno u određenim naučnim oblastima i užim disciplinama. Ona je izrazila nadu da je ovu prepreku moguće prevazići intenziviranjem saradnje sa agencijama iz regiona, te razmjenom stručnjaka u oblasti akreditacije, dodavši da su u postupku prve akreditacije četiri ustanove, a riječ je o visokim školama sa malim brojem studenata i studijskih programa, od kojih su tri u završnoj fazi postupka.
„Važno je napomenuti da sve ustanove imaju početnu akreditaciju kako je to definisano ranije važećim zakonima o visokom obrazovanju iz 2007. godine i kasnije, te da su stoga sve diplome izdate u sistemu visokog obrazovanja Republike Srpske validne. Prvi postupci licenciranja, odnosno početne akreditacije u Republici Srpskoj završeni su još 2007. godine, a studijski programi su naknadno bili i predmet relicenciranja u slučaju izmjena, što je jasan pokazatelj da je tada uspostavljen sistem vanjskog vrednovanja ustanova i studijskih programa koji je kontinuirano održavan, a zatim prerastao u proces akreditacije koji danas sprovodi Agencija“, naglasila je Vojvodić.
Predstavnici Evropske komisije su, uz pozitivnu ocjenu napredka u uspostavljanju funkcionalnog sistema akreditacije visokoškolskih ustanova i studijskih programa u BiH i pohvalu za uspostavljanje saradnje između dvije agencije, pružili podršku u obezbjeđivanju dovoljnog broja stručnjaka uz mogućnost organizovanja nove TAIEX misije.
