Pored svih pritisaka koje su građani Vlasenice, okupljeni u inicijativu „Eko aktivisti Vlasenica“, trpili u proteklom periodu kada su podigli glas protiv otvaranja fabrike za hemijsko-termičku obradu plastike, ipak je sredinom aprila održan masovni protest u centru Vlasenice na koji je izašlo preko 500 nezadovoljnih građana. Protestu su prethodile brojne prijetnje i skandalozni govor mržnje, pokušaj izazivanja nacionalnih i vjerskih tenzija, etiketiranje aktivista od strane lokalnog odbora vladajuće stranke a sve zbog toga jer se neko usprotivio načelniku opštine koji je ujedno i vlasnik firme „Eko plast“ koja želi pustiti u rad postrojenje za obradu plastičnog otpada iz čitave Evrope, s namjerom da uvozi i „obrađuje“ preko 100.000 tona otpadne plastike godišnje. Aktivisti su bili svjesni da su ove gnusne uvrede i „niski“ udarci samo odraz nemoći i pokušaj načelnikovih poslušnika i partijskih kolega da spriječe održavanje protesta pa zbog toga nisu odustali od svoje namjere i ovo okupljanje je proteklo krajnje mirno, demokratski i civilizovano – što se ne može reći za ponašanje lokalne vladajuće partije u danima pred proteste.
Da podsjetimo, Firma “Eko plast” iz Vlasenice koja je u vlasništvu načelnika Miće Kraljevića u samom centru grada planira pokrenuti postrojenje za hemijsko-termičku obradu plastike iz čitave Evrope. Tokom 2020. godine ova firma je tražila od Ministarstva za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju Republike Srpske da joj se odobri studija uticaja planiranog projekta na životnu sredinu. Izrada studije je zakonska obaveza, a njome se, prije svega, mora precizno utvrditi trenutno stanje životne sredine, uticaji postrojenja na životnu sredinu i mogućnosti smanjivanja tih uticaja. Prema tvrdanjama stručnjaka iz oblasti za zaštitu životne sredine, Studija, njen nacrt, kao i njena konačna verzija – prožeti su nepravilnostima, i nisu usklađeni ni sa Zakonom o zaštiti životne sredine, ni sa Zakonom o upravljanju otpadom. Centar za životnu sredinu iz Banjaluke je pokušao preko Okružnog suda u Banjaluci da ospori Studiju uticaja na životnu sredinu, ali je njihova tužba odbijena. Međutim, od Vrhovnog suda Republike Srpske su tražili da se ta presuda vanredno preispita, a do tog momenta resorno ministarstvo je obustavilo postupak izdavanja ekološle dozvole.
Dok se pred Vrhovnim sudom vodi postupak, građani su u martu mjesecu prikupljali potpise za građansku inicijativu kojom traže od Skupštine opštine Vlasenica da zabrani realizaciju ovog projekta. Tokom prikupljanja potpisa za peticiju, građani su počeli dobijati pozive od policije za razgovor a cilj je bio da se izvrši dodatni pritisak i sazna “ko vodi pobunu protiv načelnika“. Iako je prema zakonu bilo potrebno 1000 potpisa za građansku inicijativu, u rekordnom roku od 7 dana skoro 1700 građana Vlasenice je dalo svoju podršku zaustavljanju ovog projekta potpisom na građansku inicijativu. Bez obzira na volju građana, Opština Vlasenica nije htjela prihvatiti inicijativu pa su je „Eko aktivisti“ poslali poštom u zakonski predviđenom roku. Da lokalna vlast na svaki mogući način pokušava „ugušiti“ ovaj pokret i ignorisati volju građana pokazuje i činjenica da su nakon slanja građanske inicijative, organizatori dobili odgovor od Opštine da građanska inicijativa sadrži određene manjkavosti i da ih je potrebno otkloniti, a nakon toga su obaviješteni i da je Opština odbila njihov zahtjev te da se neće dalje postupati po građanskoj inicijativi i zahtjevu skoro 1700 građana Vlasenice. Građani će i po ovom pitanju tražiti pravdu kod nadležnih sudova.
Fabrika za hemijsko-termičku obradu plastike je planirana da se otvori na mjestu nekadašnje firme „Drvna industrija Vlasenica“ a građani sumnjaju da je sve već unaprijed dogovoreno, da su mašine i reaktori za preradu pastike već instalirani bez obzira što „Eko plast“ još uvijek nema sve dozvole. Zbog ovih sumnji, građani su se u martu obratili Republičkoj upravi za inspekcijske poslove sa zahtjevom da se provjere ovi navodi. Inspektori sektora urbanističko-građevinske i ekološke inspekcije RS su 30. marta izašli na teren ali nisu uspjeli izvršiti inspekcijski nadzor jer je ulazna kapija bila zatvorena a nije bilo ni portira. Obilaskom oko zagrađenog prostora ove firme, inspektori su još konstatovali da nema radne snage i da se ne odvijaju nikakvi radni procesi. Građani sumnjaju da je ovaj inspekcijski nadzor izvršen uz raniji dogovor za lokalnom vlašću te zbog toga na dan dolaska inspekcije nikoga nije bilo u krugu fabrike.
Nakon 15. aprila i protesta na koji je izašlo preko 500 građana, u Vlasenici – zatišje. Čak i oni koji su na svaki mogućni način pokušali spriječiti organizovanje protesta, koristeći se ratnom i nacionalističkom retorikom, šute i ne oglašavaju se. Da li im je neko signalizirao da se smire ili su možda osvijestili da se nije pametno igrati sa voljom građana? Posljednji put ovakav masovni građanski izlazak na ulicu pamtimo iz juna 2021. godine kada je 700 ljudi stalo na most u Goranskom polju u opštini Konjic i kada su vraćene mašine koje su trebale graditi male hidroelektrane na rijeci Neretvici mimo volje građana. Taj dan je pokazao da mali David može pobijediti velikog Golijata i da je stvarna moć zaista u rukama građana. Građani Vlasenice su se pobunili protiv protiv namjere čovjeka koji godinama „vedri i oblači“ u ovoj opštini, koji je 2020. godine po drugi put izabran za načelnika Opštine a prije toga je u dva mandata bio poslanik u Narodnoj skupštini RS i koji iza sebe ima prošlost kojom se, trenutno, bavi sud za ratne zločine.
Protesti u Vlasenici doveli su u pitanje tezu da narod ima onakvu vlast kakvu zaslužuje.
Na održanim protestima, građani Vlasenice su pokazali da su moralno daleko iznad svoje vlasti. Koja je, s druge strane, demonstrirala, na ovim prostorima već previše puta viđenu spremnost političara da vlastite kriminalne interese zaogrću u nacionalizam i da su za odbranu sebe i svojih sumnjivih poslova spremni žrtvovati sve drugo i druge. Poređenja se, u aktuelnoj situaciji, same od sebe nameću.
Vlaseničani su pokazali da samo žele miran i dostojanstven život i da uživaju u nezagađenom vazduhu, zemlji i vodi. Hoće li im to njihovi političari dozvoliti? I imaju li snage, na sljedećim izborima, izabrati političare koji će služiti njima a ne sebi i uskim a sumnjivim stranačkim interesima. No… To su već pitanja za sve nas, a ne samo građane Vlasenice.
