Na osnovu zaključaka proisteklih iz rasprave na javnoj tribini “Finansiranje neprofitnih organizacija iz budžeta Brčko distrikta”, održane 26.06.2020. godine, predstavnici civilnog društva, odnosno grupa “Za transparentno finansiranje neprofitnih organizacija iz budžeta Brčko distrikta” uputili su danas, 3.7.2020., Vladi i Skupštini Brčko distrikta, dvije inicijative, sa ciljem da doprinesu transparentnoj i pravednoj dodjeli sredstava za neprofitne organizacije iz budžeta Brčko distrikta, smanjenju korupcije i zloupotreba u dodjeli javnih sredstava.

Upućene su Inicijativa za uvrštavanje prijedloga predstavnika civilnog društva pri pripremi podzakonskih akata, dodjeli i kontroli korištenja sredstava za finansiranje i sufinansiranje civilnog društva iz budžeta Brčko Distrikta i Inicijativa za uvrštavanje prijedloga predstavnika civilnog društva u tekst novog Zakona o udruženjima i fondacijama BD, koji je u izradi.

Konkretni ciljevi inicijativa ove nefomalne grupe, sastavljena od predstavnika 12 neprofitnih organizacija je da se smanji dosad korišteno diskreciono pravo političkih subjekata u vlasti Brčko distrikta da sredstva neprofitnim organizacijama dodjeljuju po vlastitim nahođenju, netransparentno i bez prihvatljivih kriterija, na osnovu ličnih simpatija, veza ili koristi ili politički podobnim i povlaštenim.

Podsjećamo da je na nedavno održanoj tribini, predstavnik jedne od organizacija okupljenih u pomenutu grupu, Damir Radenković iz Omladinskog centra „Vermont“, naglasio:

– Cilj nam je da nam se pridruži što veći broj neprofitnih organizacija i zajedno sa Vladom dođemo do kvalitetnog rješenja jer to ne može sama Vlada bez nevladinog sektora i građana čiji glas treba da se čuje.

Istakavši da je to jedan od načina na koji žele da se bore protiv korupcije, podsjetio je da je donesen novi Zakon o budžetu Brčko distrikta ali da slijedi donošenje zakona koji treba da uredi oblast dodjele novca nevladinim organizacijama i da je to prilika kada građani treba da se uključe.

– Od raspisivanja, preko dodjele do izvještavanja utroška grantova treba obezbijediti transparentnost.

U danas upućenim inicijativama, predstavnici grupe “Za transparentno finansiranje neprofitnih organizacija iz budžeta Brčko distrikta” zatražili su od Vlade i Skupštine Brčko distrikta da u skladu sa Zakonom o budžetu pripreme i usvoje kriterije za projektno i programsko finansiranje i sufinansiranje civilnog društva koji će obezbijediti konkurentnost i jednak tretman prijavljenih, kao i da u pripremu i primjenu ovih kriterija omoguće uključenost reprezentativnih predstavnika civilnog društva.

Zatim da se u pravilniku za dodjelu sredstava iz budžeta udruženjima, fondacijama, drugim pravnim i fizičkim licima:

• predvidi objavljivanje javnih poziva za projektno i programsko finansiranje i sufinansiranje civilnog društva na internet stranici Vlade Brčko distrikta i drugim sredstvima javnog informisanja,
• uvede obavezna prezentacija javnog poziva i edukacija zainteresovanih aplikanata o načinu i proceduri podnošenja aplikacija,
• osim projektnog, predvidi programsko sufinansiranje civilnog društva na osnovu prihvatljivog godišnjeg programa i drugih potrebnih kriterija,
• predvidi obavezno izvještavanje o planiranim i realizovanim aktivnostima i troškovima korisnika budžetskih sredstava za finansiranje i sufinansiranje civilnog društva,
• predvidi učešće predstavnika civilnog društva u komisijama za vrednovanje prijava za finansiranje i sufinansiranje civilnog društva i kontrolu korištenja dodijeljenih sredstava,
• predvidi uspostavljanje registra dodijeljenih grantova, kao i aktivnih i neaktivnih organizacija civilnog društva.

Takođe zatražemo je da Vlada i Skupština Brčko distrikta razmotre i prihvate ranije upućene prijedloge i inicijative u vezi novog Zakona o udruženjima i fondacijama BD. I da se u nacrtu tog zakona predvidi da pripajanje jednog udruženja drugom, osim prestanka postojanja udruženja koje se pripojilo, podrazumijeva i prenos svih njegovih sredstava, prava i obaveza na udruženje kojem se pripojilo udruženje koje prestaje sa radom. Te da se precizira nadzor nad zakonitošću rada udruženja i fondacija (putem nadležnih Službi i/ili inspekcijskih organa), a posebno nad korištenjem budžetskih sredstava za finansiranje i sufinansiranje civilnog društva.