Ovaj izvještaj, koji je za potrebe grupe „Za transparentno finansiranje neprofitnih organizacija iz budžeta Brčko distrikta“ kreirao iskusni nvo aktivista Momir Dejanović, jedan je od doprinosa ove grupe uspostavljanju reda u ovoj oblasti u Brčko distriktu, odnosno uspostavljanju transparentnog i pravednog, na preciznim kriterijima zasnovanog finansiranja neprofitnih organizacija, kojim bi se dokinula dosadašnja praksa dikrecionog prava dijelenja budžetskih sredstava bez ikakvih kriterija, koja je bila permanentni izvor koruptivnih radnji.

Nerealno je očekivati potpunu promjenu „preko noći“.

U 2020. godini je učinjen značajan zaokret u odnosu vlasti prema ovom pitanju. I zbog medija koji su otkrivali afere i zbog pandemije, koja je zahtjevala preusmjeravanje budžetskih sredstava, a i zbog djelovanja pomenute grupe neprofitnih organizacija, koje su se udruženim snagama izborile za uticaj u odlučivanju o zakonskim i podzakonskim rješenjima koja tretiraju ovu oblast.

No, ozbiljne promjene se još uvijek očekuju. Zakon koji tretira ovu oblast je još uvijek u proceduri usvajanja, značajni podzakonski akti, koji će regulisati kriterije, način podjele novca i kontrolu efikasnosti njegovog utroška, tek treba da se kreiraju, a iskrenost verbalne podrške vlasti sređivanju stanja u ovoj oblasti i uvažavanju mišljenja civilnog sektora tek treba da se pokaže.

U skladu sa navedenim, i rezultati monitoringa, objavljeni u danas prezentiranom i objavljenom izvještaju nisu zadovoljavajući. Odnosno, još uvijek više podsjećaju na prijašnje, nego na stanje kome se teži. Ili koje bar priziva grupa „Za transparentno finansiranje neprofitnih organizacija iz budžeta Brčko distrikta“.

Praćenjem budžetskog finansiranja neprofitnih organizacija u Brčko distriktu utvrđeno je da u pripremi budžeta za 2020. godinu predstavnici civilnog društva nisu bili na odgovarajući način uključeni.

Takođe, utvrđeno je da u predviđenom roku nisu donesena podzakonska akta i da su zbog epidemije korona virusa bila privremeno blokirana budžetska sredstva tekućih grantova za neprofitne organizacije u periodu od kraja marta 2020. do druge polovine juna 2020. godine.

Istaknuto je i da je dodjela najvećeg dijela sredstva neprofitnim organizacijama u prvoj polovini 2020. vršena bez raspisanog javnog poziva, kriterijuma i dovoljno opravdanosti i da je bio zapostavljen najveći dio neprofitnih organizacija i njihovih potreba za finansiranjem iz budžeta Brčko distrikta.

U cilju popravljanja stanja, odnosno uspostavljanja transparentnijeg i pravednijeg finansiranja neprofitnih organizacija u Brčko distriktu, u Izvješataju su navedene preporuke, za:

• uspostavljenje i objavljivanje registra aktivnih neprofitnih organizacija u Distriktu,
• objavljivanje informacija na internet stranama Skupštine i Vlade Brčko distrikta o izradi, javnoj raspravi i usvajanju budžeta, raspisanim pozivima za dodjelu budžetskih sredstava i podnesenim izvještajima, kao i
• uključenost reprezentativnih predstavnika neprofitnih organizacija u planiranje i pripremu budžeta i primjenu novog modela budžetskog planiranja i finansiranja civilnog društva i neprofitnih organizacija.

Inače, press konferencija na kojoj je predstavljen pomenuti izvještaj je, zbog epidemiološke situacije, održana uz posebne mjere i sa minimalnim brojem učesnika.