Zoran Rašić, aktivista neformalne grupe građana „Za legalnu i kontrolisanu eksploataciju šljunka u Republici Srpskoj“, i prije priključenja organizovanoj borbu za zaštitu vodotoka u RS i uređenu oblast eksploatacije šljunka, nalazio se pod pritiskom šljunkara, zbog svoje borbe da, prije svega, svojoj porodici, obezbijedi miran život. Njegova porodična kuća, naime, nalazila se neposredno na meti šljunkara koji iz korita Vrbasa i priobalja na području Grada Laktaši izvoze ogromne količine šljunka.
Riječ je o području naselja Kriškovci, a jedan od razloga što se Rašić iselio sa porodičnog imanja u tom naselju upravo su stalni ataci i verbalni napadi kojima je godinama bio izložen. Na to je bio prisljen zbog toga što su šljunkari protiv kojih su podnošene prijave Inspektoratu RS za nelegalnu eksploataciju šljunka na više označenih lokaliteta u Kriškovcima “prepoznali” da iza njih u davanju preciznih podataka o izvršiocima nelegalnih radnji stoji upravo Rašić.
Prijave koje su podnošene inspekcijama odnosile su se na nelegalnu eksploataciju šljunka sa desne strane rijeke Vrbas, sa kruškovačke strane, sa prilazom sa glavne ceste Drugovići – Martinac do lokacije Prudovi. “Građanska patrola” u vodotoku ove rijeke evidentirala je u poslednje tri godine više stotina kamiona, dovoženih najviše na formiranu deponiju u naselju Papažani, takođe na području Grada Laktaši, ali i druge divlje deponije. Tako se nelegalni šljunak, prema prijavi aktivista, bez kontrola nadležnih ili eventualnog kažnjavanja, eksploatiše i na području naselja Jakupovci sa lijeve obale rijeke Vrbas. Eksploatacija se najčešće obavlja u popodnevnim časovima, noću i vikendom i šljunak odvozi na ilegalne separacije ili direktno do krajnjih kupaca, najčešće u opštine Srbac i Prnjavor.
“Ovo nije poznato samo meni već i ostalim mještanima Kriškovaca i okolnih naselja, ali sam očigledno bio najglasniji u tim svojim aktivnostima da zaštitimo korito rijeke Drine od devastacija. Izložen sam čestim verbalnih napadima i prijetnjama, a sve je kulminiralo u martu prošle godine kada su me iz jedne šljunkarske “porodice”, protiv koje su bile prijave i najčešće, optužili da sam bacio dva kamena u pravcu jednog njihovog kamiona. Presudom Osnovnog suda u Banjaluci sam 30.03.2023. godine oglašen krivim za navodno krivično djelo “Oštećenje i oduzimanje tuđe stvari” i naloženo mi je plaćanje 300 KM novčane kazne i dodatnih 250 KM za troškove sudskog postupka, odnosno paušala” – kaže za portal Antikorupcija.info Zoran Rašić.
Njegovu žalbu na, po njemu, nepravednu presudu, odbio je Okružni su u Banjaluci, kome Okružno javno tužilaštvo Banja Luka nije uopšte dostavilo odgovor na žalbu i, iako je uredno obaviješteno nije se pojavio predstavnik te pravosudne institucije na sjednici vijeća Okružnog suda 30.10.2023. godine.
“Smatram da je ovo kažnjavanje direktna opomena da se ne kačim sa “rogatim”. Osim presuđene novčane kazne i sudskih troškova, izložen sam i značajnim troškovima angažovanja advokata, ali je sve uzalud. Jasno mi je poručeno da odustanem od borbe protiv nelegalne eksploatacije šljunka, da su u tom poslu i oni koji ih štite i policijski službenici, koji bi trebali kontrolisati kamione koji i bez cerade prevoze šljunak, ali to ne čine. Jedan od njih je čak davao izjavu tokom sudskog postupka koji je vođen protiv mene” – vidno je razočaran Rašić odnosom pravosudnih institucija prema problemu nelegalne eksploatacije šljunka u zapadnom dijelu RS.
Inače, kada je riječ o nelegalnoj eksploataciji šljunka na području Laktaša, za te radnje, od februara 2021. do marta 2022. godine, za prodaju 187.402 metara kubnih za koje nisu imali odobrenje za eksploataciju od Javne ustanove „Vode Srpske“ i pribavljenu protivpravnu imovinsku korist privrednom društvu iz Laktaša “Darko Komerc”, u iznosu od 5.043.000,00 KM, MUP RS je podnio prijavu Okružnom javnom tužilaštvu Banja Luka protiv odgovornih lica u tom preduzeću Ostoje Sikimića i Darka Sikimića.
