Potvrđene su sumnje iz prijave neformalne grupe građana „Za legalnu i kontrolisanu eksploataciju šljunka iz korita rijeke Bosne“ da se na međuentitetskom području kod Šamca vrši nelegalna eksploatacija minerala, ali se institucije kojima su prijave proslijeđene redom oglašavaju da su nenadležne za preduzimanje mjera u cilju sprječavanja nezakonitih radnji i sankcionisanja počinilaca.

Prema dojavama građana sa terena, na koje su, prijavama nadležnim institucijama promptno reagovali iz pomenute Grupe, nelegalni iskop iz korita rijeke Bosne, koji su uočili, započeo je 17. septembra na području Zasavice, koja katastarski pripada Crkvini, a vršen je od strane firme iz Šamca.

Sumnja građana u nelegalnost iskopa potvrđena je od strane nadležne institucije zadužene za upravljanje vodotokovima u Republici Srpskoj. Grupa je obaviještena da će nadležna lica JU „Vode RS“ sa inspektorima izaći na teren, ali je grupa „Za legalnu i kontrolisanu eksploataciju šljunka iz korita rijeke Bosne“ zatražila intervenciju i policije, uputivši prijavu Policijskoj upravi Bijeljina, koja je nadležna za opštinu Šamac. Takođe, prijava je podnešena i Vodnoj inspekciji Inspektorata RS.

Međutim, inspekcijski nadzor kontrolnih organa RS, narednog dana po prijavi, nije uspio, jer je šljunkar iz Šamca, prije pojave inspekcije, sa mašinama prešao entitetsku liniju i ušao na područje Federacije, nastavljajući eksploataciju pred njihovim očima, ali na zemljištu van njihove nadležnosti.

To nije obeshrabrilo uporne članove Grupe, koji 21. septembra podnose prijavu Posavskom kantonu, odnosno Ministarstvu poljoprivrede, vodoprivrede i šumarstva, iz kojeg dobijaju odgovor da je izmjenom zakonskih propisa u Federaciji BiH nadležnost nad upravljanjem vodotokovima prebačena na Agenciju za vodno područje rijeke Save. Slijedi podnošenje prijave i toj agenciji, za koju je naznačeno da upravljaju vodotokovima prve kategorije, u koje spada rijeka Sava ali i rijeka Bosna, kao njena pritoka.

U odgovoru na prijavu, koji je upućen iz Sarajeva, Grupa je obaviještena da u Posavskom kantonu ta Agencija trenutno provodi postupak za vađenje materijala iz rijeke Bosne samo na lokalitetima Mlinište i Prud. Kako se oba lokaliteta nalaze na području opštine Odžak, izvjesno je da na području FBiH, na kome je Grupa prijavila iskop šljunka, nema datih odobrenja za eksploataciju. Kao što ih nije dala ni JU „Vode RS“ na teritoriji koja pripada tom entitetu.

„Sve druge aktivnosti vađenja materijala, osim navedenih, ako se odvijaju na području Posavskog kantona, sa našeg stanovništa su nelegalne“ – naveli su iz federalne Agencije, dok su iz RS takođe decidno negirali da su dali odobrenje za iskop šljunka na području u njihovoj nadležnosti.

Iz Sarajeva su uputili Grupu da, ukoliko su sigurni da se iskop šljunka odvija na području FBiH, prijavu upute  Federalnoj upravi  za inspekcijske poslove, dok su se iz RS već oglasili nenadležnim, a time i nemoćnim da se iskop zaustavi.

Da li su ovim šljunkari pokazali da su pametniji i jači od vlasti u oba entiteta i od države BiH? Ili je korupcija uspostavila sistem unutar sistema koji omogućava nekažnjenu kriminalnu djelatnost, neradom nadležnih institucija i nesaradnjom entitetskih institucija na rješavanju zajedničkih problema, ostaje pitanje koje će „visiti“ u javnom prostoru dok ne vidimo konkretnu akciju na sprječavanju i sankcionisanju kriminalnih djela. U ovom slučaju nelagalnog iskopa šljunka, koji osim što nanosi štetu prirodi i budžetu, prijeti i stanovnicima naselja uz rijeku, ponavljanjem katastrofe iz proljeća 2014., na šta upozoravaju iz neformalne grupe građana „Za legalnu i kontrolisanu eksploataciju šljunka iz korita rijeke Bosne“.