Umjesto dosadašnjih 20, prema ove nedjelje ažuriranom registru visokoškolskih ustanova u Republici Srpskoj, njihov broj je sveden na 17, bez objašnjenja nadležnih iz Ministarstva za naučnotehnološki razvoj, visoko obrazovanje i informaciono društvo RS. A ni od Agencije za visoko obrazovanje RS, koja vodi taj registar.
Sa dosadašnje liste izbrisane su dvije visoke škole, koje su formalno bile u registru ali su prestale sa radom – Visoka škola PRIMUS, Gradiška, od akademske 2018/19. godine i Komunikološki koledž u Banjaluci, “Kapa Fi” od akademske 2020/21. godine. Ali, za širu javnost svakako će predstavljati iznenađenje brisanje iz registra i Visoke škole za informacione tehnologije, ekonomiju i preduzetništvo Banja Luka (ITEP), koji se sve do početka ove nedjelje nalazio u statusu “postupak provjere preduslova za akreditaciju”.
Ipak, to u neformalnoj grupi studenata “Akreditovane visokoškolske ustanove – priznate diplome” nije dočekano sa iznenađenjem, jer se problemima u radu ove ustanove bavila krajem prošle godine, zbog nepriznavanja diploma ITEP-a. Njih nisu priznavali studentima za nastavak obrazovanja, odnosno odbijali su im upis na master studije na akreditovanim ustanovama u Federaciji BiH.
Grupi se sa, tada, konkretnim problemom obratio Zlatko Mitić iz Sarajeva, dostavljajući svoj i primjer drugih studenata koji su se suočili sa tim problemom.
“U septembru 2021. godine diplomirao sam na Visokoj školi za informacione tehnologije, ekonomiju i preduzetništvo (ITEP) u Banjoj Luci i stekao sam zvanje inžinjera računarstva i informatike sa 240 ETCS bodova i pokušao sam upisati postdiplomski studij na sarajevskom Univerzitetu, odnosno Ekonomskom fakultetu, smjer Menadžment informacionih sistema. Međutim, odbijen sam sa obrazloženjem da VŠU koja mi je izdala diplomu nije upisana u Državni registar akreditovanih ustanova BiH, te da ne mogu prihvatiti moju prijavu. U međuvremenu sam se obratio Ministarstvu za naučnotehnološki razvoj, visoko obrazovanje i informaciono društvo RS koji su mi dali potvrdu da je diploma legalna i validna, a tražio sam i mišljenje Agencije za visoko obrazovanje RS, koji su mi još jednom potvrdili odluku Ministarstva i rekli da prema starom zakonu VŠU locirane u RS nisu bile u obavezi da podnose zahtjev za akreditaciju, a da je ta obaveza precizirana u skladu sa novim zakonom donijetim 2020. godine, po kojem se zahtjev treba podnijeti u roku ne dužem od dvije godine“, pojasnio je za portal Antikorupcija.info Mitić, dodavši da je po tome mogao zaključiti da zapravo u BiH ne funkcioniše Okvirni zakon o visokom obrazovanju, te da su entitetski zakoni u suprotnosti sa njegovom odredbama.
Mitić se obraćao i Ministarstvu za nauku, visoko obrazovanja i mlade Kantona Sarajevo, odlučio se i za pokretanje sudskog spora, ali taj proces još traje i sve u svemu ostao je bez mogućnosti da upiše master studije.
Kako bi doznali šta se desilo sa ITEP-om, iz grupe “Akreditovane visokoškolske ustanove – priznate diplome” su pokušali naći odgovor na kontakte koji su ranije se nalazili u registru Agencije RS, jer u Državni registar visokoškolskih ustanova u BiH ITEP nije nikada upisan.
“ITEP je, inače, registrovan u Trnu, odnosno opštini Laktaši, koji bi za dva mjeseca trebali dobiti status Grada. Na njihov telefon su nam se javili iz neimenovane “Akademije” i saopštili da se tražena ustanova više ne nalazi na toj adresi i da to nije njihov telefon. Ni pretragom putem njihovog zvaničnog sajta nije se moglo doći do informacija o radu ove VŠU, već je, kao i link za upis studenata, automatski prebacivao na zvaničnu stranicu Univerziteta za poslovni inženjering i menadžment Banja Luka (PIM)”, naveli su iz Grupe.
Tragajući dalje za informacijama kontaktiran je i PIM Univerzitet, gdje su potvrđene informacije da je ITEP prestao sa radom i spojio je sa njihovim Univerzitetom. Kako je na PIM-u već počeo predupis za akademsku 2022/2023. godinu, uputili su studente koji su željeli studirati na ITEPU da se obrate u ovu visokoškolsku ustanovu, odnosno u PIM Univerzitet.
Ono što je u cijeloj priči paradoksalno, do zvaničnog oglašavanja nadležnih u RS, jeste da se do prije par mjeseci u ovom entitetu ITEP smatrao akreditovanim. Iz Agencije za visoko obrazovanje RS su do sada zastupali stav da je ITEP podnijela prijavu za akreditaciju, u skladu sa Pravilnikom o akreditaciji visokoškolskih ustanova i studijskih programa, 4. marta 2021. godine. Njihova je tvrdnja bila da ITEP ima dozvolu za rad u skladu sa ranijim Zakonom o visokom obrazovanju RS, što se smatra početnom akreditacijom. Napomenuli su da, prema tom zakonu, ustanova nije imala obavezu da podnese zahtjev za akreditaciju, već je ta obaveza precizirana u skladu sa novim zakonom usvojenim u julu 2020. godine, po kojem se zahtjev treba podnijetu u roku ne dužem od dvije godine.
“Prema Pravilniku, VŠU i studijski programi se prijavljuju za akreditaciju tek nakon što određeni studijski program izvode godinu dana duže od trajanja studija, da bi se mogli provjeriti svi elementi zahtjeva standarda. Dozvole za izvođenje studijskih programa za ITEP su iz 2016., odnosno 2017/2018. godine, te se visoka škola prijavila za akreditaciju čim je ispunila preduslove” – decidan je bio stav Agencije RS po pitanju akreditovanja ITEP i validnosti njihovih diploma.
Što se tiče pomenutog nepriznavanja diploma ITEP-a, na Sarajevskom univerzitetu, Agencija za visoko obrazovanje RS stava je da su diplome koje je izdala ITEP, validne. Pozivajući se na Lisabonsku konvenciju, navodi da je “strana u kojoj se vrši priznavanje kvalifikacije dužna da poštuje zakonske propise strane u kojoj je kvalifikacija izdata”. Posebno, kako su naveli, u ovom slučaju, gdje se radi o priznavanju visokoškolske kvalifikacije između dva entiteta, što posebno ne bi trebalo biti sporno, “S obzirom da su zakoni koji regulišu oblast visokog obrazovanja u RS usklađeni sa Okvirnim zakonom o visokom obrazovanju BiH. Takođe, Lisabonska konvencija zabranjuje diskriminaciju po bilo kom osnovu”.
No, najnoviji razvoj događaja unio je u priču novi element.
Umjesto da ITEP obezbijedi akreditaciju i potvrdi validnost diploma svojih studenata, desilo se njegovo brisanje iz Registra, pa će biti zanimljivo na koji način će se nadalje tretirati diplome te, u konačnici dakle, neakreditovane visokoškolske ustanove.
