Građanski aktivizam

Investitor geoloških istraživanja u BiH gubi utakmicu s ekolozima – i Šipovljani se izjasnili protiv

Investitor geoloških istraživanja u BiH, kako stvari trenutno stoje, uslovne šanse da nastavi radove ima jedino u maloj opštini na jugoistoku Čajniču, gdje je "Lykos" posredstvom podružnice „Braha Resources” iz Zvornika ranije dobio koncesiju za istraživanja od Ministarstva energetike i rudarstva RS. Ali je i taj projekat u zastoju...

Na planini Sinjakovo, investitoru geoloških istraživanja, članici kompanije “Lykos Balkans Metals”, “SNK metali” d.o.o. Bijeljina, jedino “uporište” za nastavak radova ostaje Mrkonjić Grad, jer su nakon odbornika Skupštine opštine Jezero (27.6.2023.) izabrani predstavnici građana i u SO Šipovo odbili zahtjev za produženje saglasnosti, date od strane Ministarstva energetike i rudarstva RS.

Protiv Odluke o zahtjevu “SNK Metali” d.o.o. Bijeljina za davanje saglasnosti na detaljna geološka istraživanja na sjednici SO Šipovo (7.7.2023.) glasalo je 13 odbornika, dok ih je pet bilo uzdržano. Na taj način, zagovornik nastavka istraživanja na ovoj planini u jugozapadnom dijelu BiH, načelnik Milan Kovač, kao ni načelnica Jezera Snežana Ružičić, nije uspio da progura želju investitora.

Sumirano, za davanje koncesija “Lykosu” na Sinjakovu, za geološka istraživanja je opština Mrkonjić Grad, dok su protiv opštine Jezero i Šipovo. Dodatno, protiv je i opština Jajce (FBiH), koja formalno nije uključena u projekat detaljnih geoloških istraživanja na Sinjakovu, ali je Općinsko vijeće Jajce, na sjednici 27.4.2023. jednoglasno Zaključkom zauzelo stav po pitanju negativnog djelovanja geološkog istraživanja i eksploatacije metala na području Opštine Jezero, Šipovo i Mrkonjić Grad na vodu i vodotok rijeke Plive. U Zaključku je precizirano jasno stajalište da je potrebno poduzeti hitne aktivnosti s ciljem proglašenja vodotoka rijeke Plive “Parkom prirode”, što bi omogućilo potpunu zaštitu rijeke Plive od negativnih uticaja devastacije na eko sistem, floru i faunu.

“Lykosov” projekat “Sočkovac” na Ozrenu, koji ova kompanija realizuje posredstvom preduzeća “Medeni brijeg” d.o.o. Bijeljina, takođe ne stoji dobro po ovu kompaniju, jer mu je zbog žestokih protivljenja ekoloških aktivista iz ove i drugih sredina u BiH, 31.5.2022. godine, od strane Ministarstva energetike i rudarstva RS poništena koncesija, koju im je ovo ministarstvo dalo za geološka istraživanja na dijelu Ozrena koji pripada opštini Petrovo.

Međutim, na ovom području, ničim izazvana i, mnogi smatraju, potpuno nepotrebno, štetno i u nezakonitoj proceduri, Skupština grada Doboj je, na sjednici 25.5.2023. godine, dala saglasnost za izvođenje detaljnih geoloških, geohemijskih i geofizičkih istraživanja na području te lokalne zajednice kompaniji “Lykos Balkans Metals”.

Investitor geoloških istraživanja u BiH, kako stvari trenutno stoje, uslovne šanse da nastavi radove ima jedino u maloj opštini na jugoistoku Čajniču, gdje je “Lykos” posredstvom podružnice „Braha Resources” iz Zvornika ranije dobio koncesiju za istraživanja od Ministarstva energetike i rudarstva RS. Ali je i taj projekat u zastoju, iako se načelnik te opštine Goran Karadžić neskriveno i uprkos negodovanju, ne samo aktivista za zaštitu životne sredine već i većeg dijela stanovništva ove lokalne zajednice, zalaže za istraživanja. Ali, problem je što investitor, prema njegovim tvrdnjama uslovanja nastavak radova u Čajniču.

“U razgovorima sa predstavnicima kompanije saznali smo da je njihov stav da radovi moraju da počnu u isto vrijeme na svim projektima, te da projekat Čajniče neće biti ponovo pokrenut dok se to ne desi i sa projektima koje kompanija ima u opštinama Jezero, Mrkonjić Grad, Šipovo i Petrovo”- naveo je načelnik opštine Čajniče u pisanom obraćanju ministarstvu, koje je od strane ekologa okarakterisano kao naručeno obraćanje Vladi RS od investitora.

A, što se tiče ekologa, iako su zadovoljni razvojem događaja i većinskim odbijanjem opština da daju saglasnosti za produžetak koncesija, oni su i dalje zabrinuti.

“Kod nas su Rješenjem Ministarstva energetike i rudarstva, geološka istraživanja olova, cinka, nikla, bakra i prateće asocijacije metala na planini Ozren u opštini Petrovozvanično obustavljena. Međutim, doznali smo da su investitori angažovali internacionalne advokate koji razmatraju predmet i eventualnu tužbu za obeštećenje, a intenzivno i u potaji razgovaraju sa zvaničnicima ministartva da na “mala vrata” nastave istraživanja” – informacije su koje je portal Antikorupcija.info dobio od aktivista sa Ozrena.

Takođe, zbog javnog djelovanja i postupaka načelnice opštine Jezero Snežane Ružičić i podrške “iz sjene” istraživanjima od strane ministra energetike i rudarstva RS Petra Đokića i njegovog pomoćnika Esada Salčina, nisu spokojni ni ekološki aktivisti u ovoj opštini.

“Iako im nije uspjelo da proguraju zahtjev “SNK metali” d.o.o. Bijeljina za produženje istražnog roka po izdatom rješenju Ministarstva energetike i rudarstva RS iz 2021. godine, očigledna je i javno ispoljena njihova ljutnja i razočarenje. Sada se u ulogu Visokog predstavnika za Jezero stavlja investitor, koji smatra da sjednica na kojoj je odbačen njihov zahtjev nije imala kvorum i da se treba ponoviti glasanje” – reakcija je aktivista iz Jezera, koji kažu da će izričito zahtijevati da investitor odmah ispuni, u oktobru prošle godine, datu pisanu obavezu da će sanirati teren nakon radova.

Na to ih je obavezala i Skupština opština Jezero, koja je na poslednjoj sjednici (27.6.2023.)  jednoglasno usvojila Naredbu kojom se traži od investitora dosadašnjih geoloških istraživanja “SNK metali” d.o.o. Bijeljina na dijelu ove opštine da sve puteve koje su radili i koristili saniraju.

Građani u akciji

Partneri u borbi protiv korupcije