Istraživanje provedeno od strane “Perpetuum mobile – Institut za razvoj mladih i zajednice” Banja Luka pokazalo je da u čak 66% opština i gradova u Republici Srpskoj ne postoje javno dostupne informacije o raspodjeli javnih sredstava, što ukazuje na netransparentno i neodgovorno trošenje javnih sredstava, koja se svake godine dodijeljuju organizacijama civilnog društva iz lokalnih budžeta ovog entiteta.
Poseban akcenta ova organizacija stavila je na istraživanje raspodjele sredstava lokalnih budžeta prema omladinskim organizacijama, utvrdivši da svega šest odsto od ukupno 64 jedinice lokalne samouprave u RS ima transparentne informacije o dodijeljenim javnim sredstvima organizacijama civilnog društva iz omladinskog sektora. U taj sektor spadaju omladinske organizacije, organizacije za mlade i omladinski centri, kao zakonom definisane kategorije. Ostali oblici organizovanja mladih su za istraživanje bili teško dostupni, nepotpuni ili ne postoje, što dovodi u sumnju na koruptivne aktivnosti i djela, na šta se većina organizacija civilnog društva u BiH i žali.
Nakon istraživanja, “Perpetuum mobile” je započeo i do kraja oktobra ove godine realizovaće projekat, kojim namjerava uspostaviti jedinstven, propisani, modalitet prikupljanja i unosa podataka o sredstvima namjenjenih mladima. Time očekuju da će postići transparetniju dodjelu i trošenje javnih sredstava organizacijama za mlade u RS. Ovi podaci bi trebali biti javni na već postojećim stranicama, odnosno platformama ciljnih jedinica lokalnih saomouprava. Takođe, projekat “Transparentno i održivo”, koji sprovode uz podršku USAID i Centra civilnih inicijativa podrazumjeva i donošenje novih i kvalitativno unaprijeđenje postojećih kriterija za raspodjelu javnih sredstava namjenjenih organizacijama za mlade u jedinicama lokalne samouprave u ovom entitetu.
Od realizovanih aktivnosti, “Perpetuum mobile” je uputio zvaničnu inicijativu za usvajanje smjernica za donošenje novih i unaprjeđenje postojećih kriterija za raspodjelu sredstava za mlade u više od 40 jedinica lokalne samouprave iz RS. Održani su i sastanaci sa njihovim predstavnicima, što je rezultiralo da su se vlasti 12 lokalnih zajednica formalno obavezale da učestvuju u realizaciji projekta.
“Ovim projektom borimo se protiv korupcije povećanjem transparentnosti dodjele javnih sredstava od strane jedinica lokalne samouprave RS omladinskim organizacijama i mladima. U okviru ovog projekta organizovali smo u julu dvodnevnu Regionalnu konferenciju za predstavnike omladinskih organizacija iz regije Bijeljina, Istočno Sarajevo i Trebinje u Sarajevu, u okviru koje smo organizovali treninge za mlade kako bismo ojačali kapacitete njihovih organizacija u oblasti projekt menadžmenta. Pridružilo nam se 28 predstavnika vlasti iz 12 opština i gradova i iz 15 omladinskih organizacija. Takodje, organizovali smo i panel diskusiju sa predstavnicima opština iz ovih regija, kako bismo ukazali na primjere dobre prakse pozitivne i transparentne saradnje nevladinog i javnog sektora u RS” – iznose podatke o dosadašnjim aktivnostima iz “Perpetuum mobile”, dodajući da je slijedeća Regionalna konferencija za predstavnike omladinskih organizacija iz regije Prijedor, Banja Luka i Doboj planirana za septembar ove godine.
Jedna od ključnih stvari, osim formalnog usvajanja novih ili unaprjeđenje postojećih kriterijuma raspodjele sredstava za mlade, je potpisivanje „Antikorupcijskog memoranduma“ sa predstavnicima vlasti. Razumijevanje je od strane opština pokazalo za sada 12 jedinica lokalnih saomuprava RS, koje su “Perpetuum mobile” potpisale memorandum, a to su Teslić, Vlasenica, Trnovo, Istočna Ilidža, Novo Goražde, Kostajnica, Srbac, Ribnik, Gacko, Petrovo, Istočno Novo Sarajevo i Šekovići.
Do naredne konferencije očekuje se povećanje tog broja, jer aktivisti “Perpetuum mobile”, kako ističu, nastavljaju komunikaciju i sastanke sa predstavnicima i ostalih opština i gradova.
“U konačnici, ovim projektom ćemo doprinijeti transparentnijoj i pravičnijoj raspodjeli javnih sredstava namijenjenih organizacijama za mlade i smanjenju stepena zloupotreba i manipulacija. Kao i uspostaviti održiv i sistemski riješen modalitet pregleda informacija, praćenja i kontrole dodijeljenih javnih sredstava organizacijama civilnog društva iz omladinskog sektora” – navode iz “Perpetuum mobile”.
